Frankrijk gaat één van de belangrijkste klimaatmaatregelen van de regering-Macron terugdraaien. Het gaat om de lage uitstootzones, ofwel ZFE's. Dat zijn steden en gebieden die verboden zijn voor oude vervuilende auto's. Die zones zijn ingesteld om de luchtvervuiling terug te dringen.

Het Franse parlement heeft nu besloten om die zones af te schaffen. Vervuilende auto's krijgen weer vrij baan. Volgens berekeningen van Le Monde mogen 2,7 miljoen oude auto's die tot nu toe verboden zijn, straks weer rijden in grote Franse steden.

Het voorstel werd woensdagavond in de Franse Tweede Kamer aangenomen dankzij een opvallende coalitie van rechts-radicale en links-radicale parlementariërs. Zelfs enkele leden van de partij van president Macron stemden ermee in.

Volgens hen werken de ZFE's sociale ongelijkheid in de hand: niet iedereen heeft het geld om een oude, vervuilende auto in te wisselen voor een nieuw, schoner exemplaar. Mensen met een smallere beurs kunnen op sommige plaatsen dus de stad niet meer in met hun auto.

"De zones leiden tot sociale segregatie", zei Pierre Meurin van het rechts-radicale Rassemblement National. "De ZFE's straffen de allerarmsten en leggen een bom onder onze samenleving. Er zijn zo'n 10 miljoen automobilisten die door die zones gedupeerd worden", aldus de communist Fabien Roussel.

In Frankrijk zijn er nu 25 grote steden met lage-uitstoot-zones, waaronder Parijs, Lyon, Toulouse en Montpellier. Volgens de wet moeten dit jaar alle steden met meer dan 150.000 inwoners auto's weren die zijn gemaakt vóór 1997: dat zijn om en nabij de 40 gemeenten. Dat 'weren' is overigens flexibel: steden hebben zelf een grote mate van vrijheid om maatregelen te nemen.

Voor de regering-Macron is de stemming in het parlement een behoorlijke tegenslag. "Per jaar overlijden 40.000 mensen voortijdig door luchtvervuiling", zegt Agnès Pannier-Runnacher, minister van milieuzaken. "Die ZFE's helpen om dat cijfer omlaag te krijgen."

Zij deed in het parlement nog een compromisvoorstel. Alleen Parijs en Lyon zouden verplicht worden om zulke zones te hebben. Voor andere gemeenten zou het op vrijwillige basis zijn. Dat voorstel werd met grote meerderheid verworpen.

Een belangenvereniging van automobilisten noemt de stemming in het parlement "een historische zege voor Franse autorijders". Milieuorganisatie Respire spreekt daarentegen van "een onverantwoordelijk besluit dat ten koste gaat van de volksgezondheid".

Het afschaffen van de lage-uitstoot-zones plaatst Frankrijk voor een nieuw probleem. In het verleden is het land al meermalen door het Europese Hof van Justitie en door de Raad van State veroordeeld voor het overschrijden van vervuilingsnormen. Als de zones worden afgeschaft kan de luchtvervuiling toenemen. Dat leidt dan mogelijk tot nieuwe veroordelingen en nieuwe boetes.

De afschaffing van de ZFE's kan nog worden tegengehouden. Het plan maakt namelijk deel uit van een bredere wet. En over die wet als geheel moeten beide huizen van het Franse parlement nog stemmen. Maar over de complete wettekst wordt ook nog onderhandeld. De verwachting is dat de regering in het offensief zal gaan om de ZFE's bij die onderhandelingen alsnog te 'redden'.