Het schip van ontdekkingsreiziger James Cook is na bijna 250 jaar gevonden – en nu écht. Wetenschappers hebben hard bewijs dat de Endeavour voor de oostkust van de VS op de zeebodem ligt. Met het schip ontdekte Cook de landen Australië en Nieuw-Zeeland, waar hij niet door iedereen even geliefd is.

Het is niet voor het eerst dat experts denken de Endeavour te hebben gevonden. Twee Australische historici, Mike Connell en Des Liddy, meldden al in 1998 dat het op de bodem ligt van de haven van Newport in de Amerikaanse staat Rhode Island.

In de afgelopen decennia dachten nog veel meer wetenschappers het schip te hebben gevonden. In onder meer 2002, 2006 en 2016 kwamen er meer 'vindplaatsen' bij.

Jarenlang onderzoek heeft nu aangetoond dat de twee Australiërs het al in 1998 bij het juiste eind hadden, meldt het nationaal maritiem museum van Australië. In een rapport van ruim 100 pagina's komen ze met bewijs dat de Endeavour inderdaad in de haven van Newport ligt, waar het schip in 1778 tot zinken werd gebracht.

De Brit James Cook voer tussen 1769 en 1771 naar 'down under', waar hij de landen Nieuw-Zeeland en Australië ontdekte en er Britse koloniën van maakte.

Nieuw-Zeeland werd eigenlijk al honderd jaar eerder ontdekt door de Nederlander Abel Tasman, maar Tasman verliet de eilanden na een korte verkenningstocht. Cook blééf, en dat wordt hem nog altijd verweten door de oorspronkelijke Maori-bevolking.

Een tekening van het schip, naar schatting uit het jaar 1770.
Het Australische museum erkent in het rapport dat 'sommigen James Cook prijzen en hem als een voorbeeld zien, terwijl hij voor anderen symbool staat voor het begin van de kolonisatie'.

Na zijn tijd in Nieuw-Zeeland en Australië reisde Cook door naar Hawaï. Hij kwam daar om het leven bij confrontaties met de lokale bevolking. Na zijn dood werd het schip de Endeavour onder een andere naam gebruikt voor het vervoer van Britse soldaten.

Het werd tijdens de Amerikaanse revolutie samen met twaalf andere schepen tot zinken gebracht in de haven van Newport. Het Australische museum zegt er samen met de lokale autoriteiten in Rhode Island alles aan te doen om het scheepswrak op de zeebodem te beschermen.