Chimpansee Julie begon er mee in het Zambiaanse apenreservaat: een grasspriet in je oor. Al snel volgden andere modebewuste apen haar voorbeeld. Vooral chimpansees die vaak met Julie omgingen, stopten de spriet in hun oor.
In 2010 zag promovendus Edwin van Leeuwen de trend bij de chimpansees voor het eerst. Volgens primatologen van het Max Planck Instituut voor Psycholinguïstiek in Nijmegen is het een traditie zonder duidelijk doel die de chimpansees van elkaar overnemen.
Nog drie chimpanseegroepen leven in het reservaat. Zij kunnen elkaar niet zien, maar wonen wel in hetzelfde bos. Die andere groepen deden niets creatiefs met de grasspriet. Het ligt dus niet aan de omgeving, menen de onderzoekers. Ook is het niet genetisch. De groepen chimpansees bestaan uit verschillende ondersoorten.
De primatologen concluderen dat de apen het gebruik van elkaar hebben overgenomen. “Sommige critici trekken nog steeds in twijfel of chimpansees wel sociaal leren”, zegt Van Leeuwen tegen NRC. “Maar onze studie laat dit onomstotelijk zien.” Het belangrijke verschil met andere chimpanseetradities is dat het dragen van grassprieten geen functie heeft.
De Britse primatoloog Catharine Hobaiter reageert: “We kunnen nooit zeker zijn of het gras in oren een functie heeft, maar het is moeilijk om voor te stellen wat dat zou kunnen zijn. Het is verleidelijker om te denken dat het hier om versiering gaat. Chimpanseemode dus.”