Andrew Wiles (62), een Britse professor aan de universiteit van Oxford, heeft gedaan wat geen enkele wiskundige in de afgelopen 300 jaar heeft kunnen doen. Hij heeft namelijk de Laatste Stelling van Fermat bewezen. En daarvoor kreeg hij de 'Abelprijs', de Nobelprijs voor wiskunde, goed voor 6 miljoen Noorse Kronen (630.000 euro).
Wiles loste het vraagstuk in 1995 op, nadat hij zich zeven jaar lang in complete afzondering over de stelling had gebogen. Maar nu pas mag de wiskundige de prijs in ontvangst nemen van de Norwegian Academy of Science and Letters.
In mei volgt de officiële ceremonie, waar hij dus meer dan twintig jaar op heeft moeten wachten. Hij werd wel al in de adelstand verheven en gaat al enkele jaren door het leven als Sir Andrew Wiles.
Al 300 jaar probeerden knappe koppen de stelling van de 17e eeuwse wiskundige Pierre Fermat te bewijzen, maar het lukte ze niet. Wiles was amper tien jaar oud toen hij geobsedeerd raakte door de Laatste Stelling van Fermat. ,,Ik wist toen al dat ik er alles aan zou doen om het op te lossen", aldus Wiles. En dat lukte.
Tot Wiles het bewijs leverde, gold de stelling als de belangrijkste onbewezen stelling in de wiskunde.
De stelling zegt dat er geen positieve gehele getallen a, b, c bestaan, zodanig dat an + bn = cn voor n groter dan 2.
In gewone mensentaal: de som van twee derdemachten is nooit een derdemacht, de som van twee vierdemachten is nooit een vierdemacht, enzovoort. Een vrij simpele stelling, die blijkbaar heel moeilijk te bewijzen viel.
100 pagina's bewijs
Naar verluidt had Pierre Fermat zelf wél een bewijs, maar vond hij het 'te lang om in de kantlijn op te schrijven'. Het bewijs van Wiles is uiteindelijk ongeveer 100 pagina's lang. Bovendien gebruikte Wiles technieken die pas in de 20e eeuw zijn ontwikkeld. Het bewijs dat Fermat beweerde te hebben, is hiermee dus nog niet boven water.
jaargang -24 - laatste artikel 16-5 10:00 - 76097 artikelen -
Megaprijs voor professor die 300 jaar oude rekensom oplost
Gerelateerde artikelen» Een miljoen euro voor wie paranormale gaven kan bewijzen
» Wiskundige ontwikkelt formule voor perfecte donut
» Nationaliteit van in vliegtuig geboren kind is onduidelijk
» Mysterieuze Banksy is wetenschappelijk ontmaskerd
» Stelling van Pythagoras is mogelijk niet van Pythagoras zelf
» Tiener geschorst omdat hij meer huiswerk wou
» Agenten eten bewijs in zaak op
» Moeder met as overleden zoon naar rechtbank
» Wiskundige ontwikkelt formule voor perfecte donut
» Nationaliteit van in vliegtuig geboren kind is onduidelijk
» Mysterieuze Banksy is wetenschappelijk ontmaskerd
» Stelling van Pythagoras is mogelijk niet van Pythagoras zelf
» Tiener geschorst omdat hij meer huiswerk wou
» Agenten eten bewijs in zaak op
» Moeder met as overleden zoon naar rechtbank
Reacties
19-03-2016 14:10:09
7 jaar rekenen aan 1 stelling .. 
100 pagina's
dat past niet in de kantlijn, nee
maar misschien had Fermat het bewijs wel helemaal niet
100 pagina's
dat past niet in de kantlijn, nee
maar misschien had Fermat het bewijs wel helemaal niet
19-03-2016 15:20:04
Het bewijs van Andrew Wiles uitgeschreven (pdf) (volgens mij is dit het origineel ja)
Ik houd van wiskunde, maar beheers niet voldoende theorie om het te begrijpen als ik zo door het pdf scroll. Ik zou er ook de tijd niet voor hebben
Ik houd van wiskunde, maar beheers niet voldoende theorie om het te begrijpen als ik zo door het pdf scroll. Ik zou er ook de tijd niet voor hebben
19-03-2016 16:01:59
@prokiller933, uiteindelijk wordt het wel leuk betaald.
Maar wat is het nut nu dat sommetje is opgelost?
Wordt de wereld er nu beterder door?
Maar wat is het nut nu dat sommetje is opgelost?
Wordt de wereld er nu beterder door?
19-03-2016 16:25:16
19-03-2016 16:37:50
Nou, ik vind het knapperder dan knap hoor!
19-03-2016 20:03:48
Quote:
De stelling zegt dat er geen positieve gehele getallen a, b, c bestaan, zodanig dat an + bn = cn voor n groter dan 2.
De stelling zegt dat er geen positieve gehele getallen a, b, c bestaan, zodanig dat an + bn = cn voor n groter dan 2.
Toen ik dat las dacht ik meteen dat ik zo een bewijs uit m'n mouw kon schudden dat die stelling niet klopt. Bij verder lezen blijkt dus dat de stelling hier gewoon fout genoteerd staat. Die n-netjes hadden verhoogd meoten staan.
19-03-2016 21:31:17
haha precies die film "A Beautiful Mind"
19-03-2016 22:34:10
@stora: Misschien is het doel niet om de wereld constant te verbeteren, maar ook ´volledigheid´ te creëeren.
Daarom bestaan er naast automonteurs, bakkers, zakenmannen en boeren die een nut hebben in de samenleving, ook wiskundigen, linguïsten, biologen en scheikundigen. Bepaalde takken in de laatstgenoemden hebben geen ´nut´ (zoals jij het beschrijft) in de samenleving.
Als een linguïst die onderzoek doet naar de taal van een geïsoleerde stam in Afrika en hierbij een nieuwe toon ontdekt dat nog nooit bij een andere taal is waargenomen, wordt de wereld er ook niet beter door. Of nog ´erger´, als linguïsten onderzoek doen naar een taal die al is uitgestorven...
Er wordt geschat dat 98% van alle diersoorten nog niet is ontdekt. Als biologen een nieuwe diersoort hebben ontdekt op een eiland in Micronesië of in de Alpen bij wijze van spreke, wordt de wereld er ook niet beter door.
Als scheikundigen op zoek zijn naar anti-materie en Higgs-deeltjes met de deeltjesversneller in Genève, wordt de wereld er ook niet beter door.
Een universele theorie dat nog niet beantwoord is in de natuurkunde is de ´theorie van alles´. Als men een verband vinden tussen ´het grootste´ en ´het kleinste´ (Robbert Dijkgraaf) krijg je deze theorie. Men zou moeten weten wat er zich in een zwart gat gebeurt (de eisen hiervoor zijn specifieker dan ik beschrijf). Men kunt bij de ontdekking van de ´universele theorie´ dan álle natuurwetten binnen dit kader beschrijven. Met de ontdekking van ´de theorie van alles´ wordt de wereld er ook niet beter door.
Als archeologen met radarbeelden onontdekte verborgen grafkamers hebben ontdekt bij Toetachamon (Vallei van Koningen, Egypte) (recent gebeurd), wordt de wereld er ook niet beter door. Of als er een nieuw VOC-schip wordt gevonden (ook recent gebeurd), wordt de wereld er ook niet beter door.
Als historici vraagstukken over de Franse Revolutie oplossen of dat jager-verzamelaars waarschijnlijk op die en die manier hun taken verdeelden en daar en daar zich vestigden, wordt de wereld er ook niet beter door.
De bovenstaande voorbeelden hebben geen duidelijke toevoegende waarde in onze samenleving. Maar je kunt wel volledigheid creëeren binnen een bepaald vak. Als er iets ontdekt is, hoeft men dit later niet meer te controleren, het is immers al ontdekt. Klaar. Je kunt dit een internationaal verzamelboek gooien en hoppa, op naar de volgende ontdekking. Daarom de nieuwsgierigheid van de mens. Je volgt én je fascinatie/interesse én je krijgt daar als beroep er nog voor betaald. Mooi toch?
Naast wiskunde, dat een ´onsterfelijk´ vak is, zijn er uitsterfbare vakken waar de mensen in dit vak zo snel mogelijk onderzoek naar willen doen. Elke 14 dagen sterft er een taal op de wereld uit (linguïstiek). Linguïsten willen daarom snel een bedreigde taal in kaart brengen (misschien is die taal volkomen zelf bedacht en heeft het geen connecties met enkele andere taal in de omgeving?).
Restanten in de grond vergaan en verteren (archeologie). In de archeologie worden zelf grootse projecten stilgelegd als graafmachines per toeval meerdere oude botten vinden. Het zou fantastisch zijn al op de plek van het project een archeologisch onderzoeksplek blijkt te zijn van een enorm oppervlak. Dit, omdat er maar één kans is. Als er huizen op worden gebouwd kun je het als archeoloog maar vergeten. Straks blijkt dat je met deze toevallige ontdekking eindelijk antwoord kunt geven op die ene grote onbeantwoorde en controvesiële vraag in de egyptologie, in de dinosauruswereld of in de Nederlandse geschiedenis.
Deze Andrew Wiles in het artikel heeft er 7 jaar over gedaan om één stelling in de wiskunde te bewijzen, die 300 (!) jaar lang niet bewezen kon worden. Er komen meerdere voordelen aan te pas:
1. Hij volgt wat hij leuk vindt; zijn waardering en fascinatie voor wiskunde (en specifiek de Laatste Stelling van Fermat)
2. Internationaal zijn er wiskundigen blij omdat deze gigantische en mysterieuze stelling nu in een wiskundeverzamelboek geplaatst kan worden en achter kan worden gelaten (tenzij er critici zijn die foutjes ontdekken, maar deze stelling is al in 1995 opgelost en is het dus al lange tijd te controleren en te bevestigen geweest.)
3. Je krijgt er voor betaald en verdient er een inkomen mee (economie wordt gebootst door uitgaven van (zogenaamd)´onnuttige´ wetenschappers)
4. Je krijgt aanzien (niet dat alle vrouwtjes naar hem toekomen, maar je snapt het wel
)
.
Daarom kiezen mensen uit ´fascinatie´/´interesse´ een beroep en volgen daar een studie op. Je krijgt er natuurlijk ook betaald voor; er moet immers een inkomen verdiend worden. De nieuwsgierigheid van de mens komt er aan te pas. Jij hebt toch ook fascinaties en interesses voor bepaalden vakken?
Deze wiskundige stelling is bewezen, en nu kunnen we deze weer in een verzamelboek gooien en hoeven we in de toekomst niet meer te controleren. Hup, op naar het volgende wiskundig bewijs
Daarom bestaan er naast automonteurs, bakkers, zakenmannen en boeren die een nut hebben in de samenleving, ook wiskundigen, linguïsten, biologen en scheikundigen. Bepaalde takken in de laatstgenoemden hebben geen ´nut´ (zoals jij het beschrijft) in de samenleving.
Als een linguïst die onderzoek doet naar de taal van een geïsoleerde stam in Afrika en hierbij een nieuwe toon ontdekt dat nog nooit bij een andere taal is waargenomen, wordt de wereld er ook niet beter door. Of nog ´erger´, als linguïsten onderzoek doen naar een taal die al is uitgestorven...
Er wordt geschat dat 98% van alle diersoorten nog niet is ontdekt. Als biologen een nieuwe diersoort hebben ontdekt op een eiland in Micronesië of in de Alpen bij wijze van spreke, wordt de wereld er ook niet beter door.
Als scheikundigen op zoek zijn naar anti-materie en Higgs-deeltjes met de deeltjesversneller in Genève, wordt de wereld er ook niet beter door.
Een universele theorie dat nog niet beantwoord is in de natuurkunde is de ´theorie van alles´. Als men een verband vinden tussen ´het grootste´ en ´het kleinste´ (Robbert Dijkgraaf) krijg je deze theorie. Men zou moeten weten wat er zich in een zwart gat gebeurt (de eisen hiervoor zijn specifieker dan ik beschrijf). Men kunt bij de ontdekking van de ´universele theorie´ dan álle natuurwetten binnen dit kader beschrijven. Met de ontdekking van ´de theorie van alles´ wordt de wereld er ook niet beter door.
Als archeologen met radarbeelden onontdekte verborgen grafkamers hebben ontdekt bij Toetachamon (Vallei van Koningen, Egypte) (recent gebeurd), wordt de wereld er ook niet beter door. Of als er een nieuw VOC-schip wordt gevonden (ook recent gebeurd), wordt de wereld er ook niet beter door.
Als historici vraagstukken over de Franse Revolutie oplossen of dat jager-verzamelaars waarschijnlijk op die en die manier hun taken verdeelden en daar en daar zich vestigden, wordt de wereld er ook niet beter door.
De bovenstaande voorbeelden hebben geen duidelijke toevoegende waarde in onze samenleving. Maar je kunt wel volledigheid creëeren binnen een bepaald vak. Als er iets ontdekt is, hoeft men dit later niet meer te controleren, het is immers al ontdekt. Klaar. Je kunt dit een internationaal verzamelboek gooien en hoppa, op naar de volgende ontdekking. Daarom de nieuwsgierigheid van de mens. Je volgt én je fascinatie/interesse én je krijgt daar als beroep er nog voor betaald. Mooi toch?
Naast wiskunde, dat een ´onsterfelijk´ vak is, zijn er uitsterfbare vakken waar de mensen in dit vak zo snel mogelijk onderzoek naar willen doen. Elke 14 dagen sterft er een taal op de wereld uit (linguïstiek). Linguïsten willen daarom snel een bedreigde taal in kaart brengen (misschien is die taal volkomen zelf bedacht en heeft het geen connecties met enkele andere taal in de omgeving?).
Restanten in de grond vergaan en verteren (archeologie). In de archeologie worden zelf grootse projecten stilgelegd als graafmachines per toeval meerdere oude botten vinden. Het zou fantastisch zijn al op de plek van het project een archeologisch onderzoeksplek blijkt te zijn van een enorm oppervlak. Dit, omdat er maar één kans is. Als er huizen op worden gebouwd kun je het als archeoloog maar vergeten. Straks blijkt dat je met deze toevallige ontdekking eindelijk antwoord kunt geven op die ene grote onbeantwoorde en controvesiële vraag in de egyptologie, in de dinosauruswereld of in de Nederlandse geschiedenis.
Deze Andrew Wiles in het artikel heeft er 7 jaar over gedaan om één stelling in de wiskunde te bewijzen, die 300 (!) jaar lang niet bewezen kon worden. Er komen meerdere voordelen aan te pas:
1. Hij volgt wat hij leuk vindt; zijn waardering en fascinatie voor wiskunde (en specifiek de Laatste Stelling van Fermat)
2. Internationaal zijn er wiskundigen blij omdat deze gigantische en mysterieuze stelling nu in een wiskundeverzamelboek geplaatst kan worden en achter kan worden gelaten (tenzij er critici zijn die foutjes ontdekken, maar deze stelling is al in 1995 opgelost en is het dus al lange tijd te controleren en te bevestigen geweest.)
3. Je krijgt er voor betaald en verdient er een inkomen mee (economie wordt gebootst door uitgaven van (zogenaamd)´onnuttige´ wetenschappers)
4. Je krijgt aanzien (niet dat alle vrouwtjes naar hem toekomen, maar je snapt het wel
).
Daarom kiezen mensen uit ´fascinatie´/´interesse´ een beroep en volgen daar een studie op. Je krijgt er natuurlijk ook betaald voor; er moet immers een inkomen verdiend worden. De nieuwsgierigheid van de mens komt er aan te pas. Jij hebt toch ook fascinaties en interesses voor bepaalden vakken?
Deze wiskundige stelling is bewezen, en nu kunnen we deze weer in een verzamelboek gooien en hoeven we in de toekomst niet meer te controleren. Hup, op naar het volgende wiskundig bewijs
20-03-2016 00:32:36
Het antwoord is simpel, ja de wereld wordt er beter door omdat er meer inzicht is.
20-03-2016 01:38:37
het is nu dus bewezen, en wat kan men daarmee 
waarschijnlijk werd die schetenwapper tijdens die 7 jaar betaald, terwijl niemand van tevoren wist of er iets uit zijn werk zou komen....
of hij dat loon nu van zijn prijs terug betaalt
waarschijnlijk werd die schetenwapper tijdens die 7 jaar betaald, terwijl niemand van tevoren wist of er iets uit zijn werk zou komen....
of hij dat loon nu van zijn prijs terug betaalt
20-03-2016 09:41:33
Erelid
Quote:
In gewone mensentaal: de som van twee derdemachten is nooit een derdemacht, de som van twee vierdemachten is nooit een vierdemacht, enzovoort. Een vrij simpele stelling, die blijkbaar heel moeilijk te bewijzen viel.
In gewone mensentaal: de som van twee derdemachten is nooit een derdemacht, de som van twee vierdemachten is nooit een vierdemacht, enzovoort. Een vrij simpele stelling, die blijkbaar heel moeilijk te bewijzen viel.
Verdorie
... ik spreek dus geen gewone mensentaal .... want wat hier staat begrijp ik ook niet.... 20-03-2016 09:52:55
volgens mij betekent het gewoon dat 2-tot-de-derde plus 3-tot-de-derde niet iets-tot-de-derde is?!
20-03-2016 09:59:43
Het is niet saai.
Ok, hij heeft die som opgelost, maar hoe weet men nu dat hij het goed heeft, want er is geen referentiekader.
De stelling van phytagoras kunnen de mensen toepassen, dat heeft nut, maar of dit antwoord nut heeft?
21-03-2016 13:29:04
Quote @stora:
uiteindelijk wordt het wel leuk betaald.
Ach, het normale salaris voor een professor in Oxford ligt net boven een ton (in euro's), dus het valt nog mee.uiteindelijk wordt het wel leuk betaald.
Om hier te kunnen reageren moet je lid zijn.
Meld je nu aan.Login via:
WMRphp ver. 7.1 secs - Smalle versie - terug naar boven