Het is dodelijk eenvoudig om geld uit te geven dat op een cadeaukaart van iemand anders staat. Wie in de winkel een foto maakt van een cadeaukaart zonder die vervolgens te kopen, kan in de meeste winkels dat kiekje laten scannen en zo andermans geld uitgeven. Dat blijkt uit onderzoek van het BNNVARA-programma Kassa.

Het consumentenprogramma testte twaalf cadeaukaarten. In elf gevallen was het heel makkelijk om te frauderen. Het ging om kaarten van de VVV, Intertoys, HEMA, Prénatal, de Boekenbon, de Nationale Bioscoopbon, Fashioncheque, YourGift Card, Huis & Tuin cadeau, RestaurantCadeau en Beauty & Parfum cadeau.

Het frauderen werkt als volgt. Wie geen zin heeft om allerlei pasjes te bewaren, kan een app gebruiken om foto's van cadeaukaarten op te slaan. In de winkel kun je dan die app laten scannen om te betalen. Het is echter heel makkelijk om in winkels cadeaukaarten te fotograferen zónder ze te kopen. En met die foto's kon Kassa in de meeste winkels ook gewoon betalen. Dan moet het bewuste pasje natuurlijk wel verkocht zijn, maar dat is eenvoudig te checken. Je kunt de code op de kaart immers invoeren op de website van de winkel om te zien hoeveel saldo erop staat. Als er geld op staat, is het pasje dus verkocht.

Op veel cadeaukaarten staat als beveiliging overigens wel een pincode, verborgen achter een kraslaag. Maar die code wordt in de winkels volgens Kassa niet gevraagd. Bij H&M gebeurde dat wel en was een foto van het pasje niet genoeg; de kaart van de kledingketen was dan ook de enige waarmee niet te frauderen viel.

Opvallend genoeg was de Branchevereniging Cadeaukaarten Nederland (BVCNL), waarbij de meeste genoemde winkels zijn aangesloten, al langer op de hoogte van deze sjoemelmogelijkheid. Maar de organisatie luidde niet de noodklok, omdat er jaarlijks maar 'enkele keren' wordt gefraudeerd. Het is de vraag hoe de winkels dat precies weten. Niet iedereen die wordt geconfronteerd met een lege cadeaupas zal immers meteen denken aan fraude en een klacht indienen.

Ondanks het geringe aantal bekende sjoemelgevallen hebben de aangesloten winkels wel maatregelen genomen. Zo is voortaan ook de pincode van pasjes nodig om op de website van een winkel te controleren hoeveel geld er op een pasje staat. Daarnaast heeft de organisatie winkeliers eraan herinnerd dat ze geen genoegen moeten nemen met een foto, maar altijd het echte pasje moeten vragen.

Overigens is de fototruc nog maar een simpele manier om met gift cards te frauderen. Volgens Kassa lijken de codes op cadeaupasjes soms sterk op elkaar en zijn per kaart slechts een enkele getallen anders. Wie een paar cijfercombinaties probeert, heeft dan al snel een geldige code te pakken.

Als je denkt dat er geld is gestolen van je cadeaukaart, kun je je volgens de brancheorganisatie het beste wenden tot het bedrijf dat de kaart heeft uitgegeven. Naar de winkel gaan heeft meestal weinig zin.