Hoewel ze niet eens een computer of een router bezit, moet een Duitse gepensioneerde vrouw een compensatie betalen aan de filmindustrie omdat ze zogezegd illegaal een film heeft gedownload en gedeeld.
De alleenstaande vrouw wordt aangeklaagd door een rechthebbende die beweert dat ze illegaal een film over hooligans deelde op het internet. Het feit dat ze geen computer, geen router en geen e-mailadres heeft maakt blijkbaar weinig uit voor de Duitse rechtbank. Schuldig tot het tegendeel bewezen is, lijkt de formule.
Om tien na negen op een koude januari-ochtend in 2010 lag de vrouw dik ingestopt in bed. De aanklager beweert echter dat ze druk bezig was met illegale bestanden te verspreiden op het internet.
De brief die de vrouw ontving is duidelijk: op 4 januari gebruikte ze het eDonkey-netwerk om een gewelddadige film over hooligans te delen. Voor deze overtreding moet ze 650 euro betalen of voor de rechtbank verschijnen.
Zoals zoveel van deze beweringen is ook deze problematisch. Hoewel de vrouw eerder een telefonie- en internetabonnement had voor twee jaar, verkocht ze haar computer een half jaar voor de beschuldiging. Nadat ze de beschuldigingen had weerlegd, verscheen de zaak voor de Duitse rechtbank.
De rechtbank in München behandelde de zaak en hoorde dat de vrouw niet alleen computerloos is, maar dat ze ook alleen woont en dat ze ook geen draadloze router heeft. Hoe de vrouw dan toch werd aangeklaagd blijft tot op heden een mysterie.
Geen van bovenstaande argumenten interesseerden de rechtbank echter. Ondanks dat de auteursrechthebbenden fouten konden hebben gemaakt, of dat de internetprovider van de vrouw haar account foutief kon hebben geďdentificeerd, werden deze mogelijkheden niet onderzocht.
“Normaal moet de auteursrechtenhouder aantonen wie de inbreuk pleegt”, verklaart Christian Solmecke, de advocaat die de vrouw verdedigt. “Maar omdat dat moeilijk is - je kunt moeiijk in duizenden huizen gaan kijken - verlichten de Duitse rechtbanken deze last.
“Het enige wat een copyrighthouder moet doen,” gaat Solmecke verder, “is aantonen dat een bepaald bestand werd gedeeld via een specifiek IP-adres. In de volgende stap moet de beklaagde aantonen dat hij noch iemand anders die toegang had tot zijn internetverbinding de inbreuk pleegde. Naar mijn mening heeft onze client dat bewezen. Wanneer je geen computer en geen draadloos netwerk hebt, moet er een fout zijn gebeurd tijdens het opsporen van het IP-adres.”
Het komt er in Duitsland op neer dat de eigenaars van een internetabonnement verantwoordelijk zijn voor wat er op hun netwerk gebeurt, en als ze hun onschuld niet kunnen bewijzen worden ze schuldig bevonden. De vrouw moet nu 650 euro schadevergoeding betalen aan de rechthebbenden.
Er bestaat weinig twijfel over het feit dat de Duitse wet in het voordeel van auteursrechtenorganisaties is. Hoe vaak worden mensen dan onterecht beschuldigd?
“Er zijn erg veel mensen die beweren onschuldig te zijn”, zegt Solmecke. “Sommigen liegen, zelfs tegens hun advocaat, maar de meesten vertellen de waarheid. Volgens mij zit er een grote fout in de verschillende opsporingssystemen.”
Voorlopig is de formule voor auteursrechtenorganisaties dus simpel: IP-adres, beschuldiging, winst.