Diabetes mellitus (letterlijk 'mierzoete doorstroming') is een aandoening die wordt gekenmerkt door herhaaldelijk verhoogde bloedglucosewaarden (hyperglykemie). De term suikerziekte (en in de volksmond suiker) wordt ook wel gebruikt, maar wordt door sommigen afgeraden omdat deze verkeerde associaties zou oproepen, zoals dat diabetes zou ontstaan door te veel suiker te eten, of dat men geen suiker zou mogen eten als men diabetes heeft.
-bron-

Associatief denken is het schakelen van de ene naar de andere gedachte, vaak ‘van de hak op de tak’(onlogische gedachtenstappen). Mensen met autisme kunnen een associatieve manier van denken hebben, wat inhoudt dat het voor hen moeilijk is om een coherent verhaal te vertellen en/of de lijn van het verhaal vast te houden. Men kan zich verliezen in onbelangrijke details en/of schakelt van het ene onderwerp naar het andere waardoor het voor de aanhoorder vaak onbegrijpelijk is wat de strekking van het verhaal is.

Het syndroom van Asperger, ook wel aspergersyndroom of stoornis van Asperger, is een pervasieve ontwikkelingsstoornis vernoemd naar de Weense kinderarts dr. Hans Asperger. Het syndroom kenmerkt zich door beperkingen in de sociale interacties en een beperkt repertoire aan interesses en activiteiten. Anders dan bij de klassieke autistische stoornis is er geen sprake van vertraging in de ontwikkeling van de taalvaardigheid op lage leeftijd. Er is een normale tot hoge intelligentie en een gemiddelde neiging tot het maken van contact.
-bron-

Het IQ is een maat voor de analytische en rationele intelligentie: het oplossend vermogen van logische of strategische taken. Het gaat om serieel, lineair en objectief denken.
Met de relatief recente introductie van de term Emotionele intelligentie of EQ, werd de monopolie positie van het IQ doorbroken.
Bij emotionele intelligentie gaat het om gevoel, gevoeligheid voor, bewustzijn van en invoelend (empatisch) vermogen betreffende de eigen gevoelens en die van anderen. EQ is het vermogen tot associatief denken en heeft mede invloed op het verwerven van vaardigheden.
Na IQ en EQ is er steeds meer belangstelling voor een nieuwe vorm van 'intelligentie', te weten Spirituele intelligentie oftewel SQ. Een term die je steeds vaker hoort; die in opmars is en een groeiende belangstelling heeft. Spirituele intelligentie -uitgewerkt door o.a. Zohar- wordt gezien als een vorm van intelligentie betreffende het aanpakken en oplossen van levensvragen en zingeving. Het gaat om verbindend denken, te weten: bezieling, creativiteit, inzicht en intuïtief vermogen. De Amerikaanse psycholoog Maslow beschreef dit (lang geleden in zijn behoeftehiërarchie) als een spirituele gemoedstoestand waarin een mens creatief, speels, vrolijk en tolerant is en graag anderen helpt om hetzelfde te bereiken.Laatste edit 14-09-2014 05:39

Een objectief is het onderdeel van een optisch instrument, zoals een fototoestel, een microscoop of een telescoop, dat dient om een object af te beelden. Het objectief wordt op het te bekijken of te fotograferen object gericht. Het ontstane beeld kan op verschillende wijzen verder worden verwerkt. In een camera wordt het beeld rechtstreeks opgenomen op een lichtgevoelige film of plaat, of op een elektronische beeldsensor. In een telescoop, een microscoop en vergelijkbare instrumenten wordt het beeld door een oculair bekeken (‘oculum’ (Lat.) = oog).

De term objectief is ontleend aan het feit dat het objectief het waar te nemen voorwerp (object) afbeeldt.
-bron-

een kennis van mij heeft zelf een (goede) telescoop gemaakt, ik heb er wel eens door gekeken..
ook organiseert het reisburo reizen voor hem, klanten die geinteresseerd zijn reizen dan bijv. naar Peru of Australie om daar (o.a.) de sterrenhemel te bekijken.. of naar Noorwegen, om sterren én het poollicht te zien.
ik vind het geweldig, hoe hij zijn hobby beoefend en daar zijn geld mee verdient

afbeelding

Laatste edit 14-09-2014 19:08

Kennis is dat wat geweten en toegepast wordt door de mens of door de maatschappij als geheel. Veel van de menselijke activiteit vereist specifieke kennis, ervaring en vaardigheid. In de kentheorie of epistemologie wordt onderzocht wat kennis is en of aanspraken op kennis gerechtvaardigd zijn. In de loop van de tijd zijn er dan ook wisselende ideeën ontwikkeld over wat er te weten valt en in welke mate er sprake moet zijn van twijfel.

Er kan onderscheid gemaakt worden tussen theoretische en praktische kennis. In het eerste streeft men slechts het weten omwille van het weten na, in het tweede geval moet er een praktisch voordeel te behalen zijn met de verworven kennis.

Er bestaan vele soorten van kennis van zelfkennis tot godskennis, van vakkennis tot wetenschappelijke kennis en van landenkennis tot talenkennis.

Vroeger of later zal de mensheid weer uitkomen bij het oorspronkelijke idee dat onderwijs gericht zou moeten zijn op de ontwikkeling van het bewustzijn van de student. Educatie kan dan worden waarvoor het oorspronkelijk bedoeld is: het naar buiten (e) leiden (ducare) van het inwonende genie in elke mens! Hiervoor is het bewustzijnsparadigma een sine qua non! Niet alleen omdat dit paradigma het enige is dat waarlijk universeel is maar ook omdat het het enige paradigma is dat door en door logisch, consistent en compleet is, en in overeenstemming is met de meest recente ontdekkingen in de natuurkunde.

Het bewustzijn is de essentie van elk mens.

Boven de ingang van de tempel van Delphi in Griekenland staat in het marmer gebeiteld: 'Gnothi Seauton', hetgeen betekent 'Ken U Zelve', hetgeen niet alleen slaat op het empirische zelf, maar meer nadrukkelijk op het ware zelf, het absolute zelf. En binnen in de tempel staat op een van de wanden gebeiteld: 'Metron Ariston', hetgeen betekent: 'De middenweg is de beste'. Op de tegenoverliggende wand staat gebeiteld: 'Methen Agan', hetgeen betekent: 'vermeid extremen'. De boodschap is helder en duidelijk. Het is dezelfde boodschap als die in dit essay naar voren komt. De evenwichtige ontwikkeling van individu, van de samenleving en van de mensheid als geheel vereist dat we op de hoogte zijn en contact hebben met beide niveaus van de werkelijkheid.

@topaz:

Laatste edit 15-09-2014 06:02

Paradigma is in de wetenschap en in de filosofie een samenhangend stelsel van modellen en theorieën die een denkkader vormen waarbinnen de 'werkelijkheid' geanalyseerd en beschreven wordt. Langer bestaande paradigma's worden vaak niet eens meer als zodanig ervaren; onderwijs maakt een paradigma 'vanzelfsprekend'.
-bron-

Over de betekenis van “werkelijkheid” of “realiteit” bestaan veel filosofische discussies en even zoveel meningen. Feit is dat het moeilijk is de begrippen duidelijk te definiëren.

Sommige menen dat de beschrijving van “werkelijkheid” een invulling is van een persoonlijke visie op de wereld en onze omgeving. Er zijn zelfs mensen die beweren dat iedereen in zijn eigen in gedachten gecreëerde wereld leeft: ieder zijn persoonlijke “matrix” waarin je meemaakt wat je denkt te gaan meemaken. Vanzelfsprekend kan dit soort gedachten leiden tot boeiende discussies en onwerkelijke voorstellingen over de mogelijkheden van je leven ...
... Je vraagt je wellicht af hoe het dan mogelijk is voor mij om de realiteit waarin ik leef vast te stellen. Dat probeer ik zo goed mogelijk te doen door af en toe de rol van de “derde persoon” aan te nemen: het objectief beschrijven van gebeurtenissen zonder emoties daarbij een rol te laten spelen. Daarin slaag ik natuurlijk niet voor 100 procent maar ik kom toch vaak tot nieuwe inzichten.

PS ik ben niet de ik-figuur in dit dialoog
@RNoodles: .. maar soms wel jammer, als onderwijs te veel 'vanzelfsprekendheden' voor waar aanneemt, en de leerling zelf niet meer naar de waarheid kan 'zoeken'

Laatste edit 15-09-2014 09:23

De Waarheid (krant)

De Waarheid van 31 oktober 1944 tentoongesteld in de expositie 'Drukken in Oorlogstijd' in het Grafisch Museum Groningen
De Waarheid was het partijblad van de Communistische Partij van Nederland (CPN) en te vergelijken met Pravda, de spreekbuis van de communistische partij in de Sovjet-Unie. Het blad werd in 1940 tijdens de bezetting opgericht als verzetskrant. Het eerste nummer verscheen op 23 november 1940, in een oplage van 6.000 exemplaren. De Waarheid was de illegale opvolger van de communistische voorgangers De Tribune (1909-1937), en het Volksdagblad uit de jaren dertig. Het Volksdagblad was op 10 mei 1940, toen Duitse troepen Nederland binnenvielen, door generaal H.G. Winkelman verboden. Na de capitulatie van het Nederlandse leger kwam het verbod formeel te vervallen en verscheen het Volksdagblad weer (eenmalig) op 26 juni 1940. Een dag later werd echter (opnieuw) een verschijningsverbod afgekondigd.

Illegaliteit
Het partijbestuur van de CPN besloot op 15 mei 1940 de illegaliteit in te gaan. De eerste maanden werden besteed aan het opzetten en organiseren van een landelijk netwerk van stencilposten. De hoofdartikelen van De Waarheid werden centraal geschreven, maar overal in het land werden bij de eigen edities plaatselijke artikelen geschreven. In verschillende plaatsen verscheen de lokale editie onder de naam De Vonk en in het noorden van het land onder de naam Het Noorderlicht. Als hoofdredacteur fungeerde Paul de Groot. Het eerste nummer van De Waarheid kwam uit in november 1940, met als hoofdartikel "De weg naar de vrijheid". In dit nummer werd de oorlog beschreven als een imperialistische oorlog, waaraan niet alleen Duitsland, maar ook Engeland en Frankrijk schuld hadden. Ook werd direct stelling genomen tegen het antisemitisme van de Duitse bezetters. In februari 1941 werd met de stencilapparaten van De Waarheid de beroemde oproep "Staakt, staakt, staakt" verspreid die leidde tot de Februaristaking.

De Waarheid en zijn medewerkers werden fel door de Duitsers vervolgd. Honderden[bron?] medewerkers van de krant moesten hun activiteiten met de dood bekopen. Begin 1943 werd Jan Janzen, verantwoordelijk voor de technische organisatie van de krant, opgepakt en geëxecuteerd. Op 31 januari 1943 werd Cornelis Aarnouts gearresteerd omdat hij betrokken was bij het drukken en verspreiden van de krant. Na gevangenschap is hij op de Waalsdorpervlakte doodgeschoten. In november van datzelfde jaar werd Jan Postma, verantwoordelijk voor de inhoud van de krant, opgepakt en later doodgeschoten. Door verraad werden veel communisten opgepakt, maar toch kon De Waarheid de hele oorlog doorkomen. In november 1943 kwam A.J. Koejemans bij de illegale Waarheid werken. Hij zou na de oorlog de eerste hoofdredacteur van de landelijke legale De Waarheid worden. Wim Puister, lid van de dagelijkse leiding van de illegale CPN, was belast met de organisatie van de verschijning van de Waarheid. Hij regelde met medewerking van de mensen van het Algemeen Handelsblad trainingen om te kunnen werken met rotatiepersen voor de drukkers van de Waarheid. Daartoe had men reeds een rotatiepers overgenomen van drukkerij Heiermann in de Jordaan[1]. De eerste tijd na de oorlog werd De Waarheid gedrukt op de persen van het Algemeen Handelsblad, dat wegens gedwongen medewerking aan de Duitse bezetter enige tijd niet mocht uitkomen. Daarna werd het hoofdkwartier van het blad gevestigd in het gebouw Felix Meritis aan de Keizersgracht met aan de achterkant van het gebouw de nieuw gebouwde drukkerij op de Prinsengracht. De eerste directeuren van de legale Waarheid waren Wim Hulst en Nico van der Drift. Van der Drift zou tot ca. 1952 aanblijven als directeur, daarna werd deze post door diverse andere personen waargenomen. Overigens was het eerste legale nummer van De Waarheid al verschenen in september 1944]in Brunssum en Eindhoven, nadat de zuidelijke Nederlanden bevrijd waren. De eerste landelijke legale editie kwam uit op 6 mei 1945. De krant was ondergebracht in de Stichting Bepenak (Bevordering van de Pers van de Nederlandse Arbeiders klasse)

Uitgeverij Pegasus heeft nog een boek uitgegeven getiteld De Waarheid in de oorlog, een bundeling van illegale nummers '40-'45 , met fotokopieën van alle verschenen nummers van de illegale Waarheid.

Koude Oorlog
Direct na de oorlog was De Waarheid enige tijd de grootste krant van Nederland. Het was een van de weinige kranten die direct van het begin af aan ijverden voor de onafhankelijkheid van Indonesië. Na 1945 kwam echter de Koude Oorlog, in deze periode (waarin Nederland officieel aan de kant van de Verenigde Staten stond) werd De Waarheid als communistische krant geïsoleerd. De Nederlandse overheid creëerde in de jaren veertig de Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD), die als belangrijkste taak had de communisten in Nederland in de gaten te houden. Zo probeerde de BVD alle abonnees van De Waarheid in kaart te brengen.

Na de bevrijding werd A.J. Koejemans hoofdredacteur van De Waarheid. Hij wilde die krant toegankelijk maken voor een breed publiek en kwam daardoor in conflict met de partijleider Paul de Groot die hem ontsloeg. Koejemans moest toen ook ontslag nemen als Eerste Kamerlid en zijn lidmaatschap van de Provinciale Staten opgeven.

Na de machtsovername van de communisten in Praag (194 kwam er veel kritiek op de krant, ook na de Sovjet-inval in Hongarije (1956). Die laatste militaire inval leidde tot anticommunistische rellen en tot straatterreur tegen individuele communisten en lezers van De Waarheid door heel Nederland. In Amsterdam kwam het zelfs tot een belegering van Felix Meritis, het toenmalige hoofdkantoor van de CPN waar ook De Waarheid in een gebouw aan de achterkant van Felix Meritis op de Prinsengracht werd gedrukt. De communisten in het gebouw slaagden er evenwel in het gebouw en de persen te verdedigen, waardoor de krant gewoon kon verschijnen.

Interne strijd
De twisten binnen de CPN waren zeker zo ingrijpend voor De Waarheid. Als gevolg daarvan moest al snel na de oorlog A.J.Koejemans het veld ruimen, maar ook andere redacteuren en hoofdredacteuren zouden de komende jaren in ongenade vallen. Hoewel de CPN en De Waarheid in de jaren zestig een onafhankelijke koers volgden ten opzichte van de Sovjet-Unie, met name in het ideologische conflict tussen de Sovjet-Unie en China, zouden de tegenstanders van De Waarheid de krant er altijd van betichten met Moskou te heulen. In 1968 nam de krant hard stelling tegen de Russische onderdrukking van de Praagse Lente.

In de Nederlandse politieke verhoudingen is De Waarheid altijd een eigenzinnige koers blijven volgen. Dat bleek al in 1956 bij de Greet Hofmans-affaire. Op initiatief van de Rijksvoorlichtingsdienst hadden alle hoofdredacteuren zichzelf censuur opgelegd door af te spreken om niet te publiceren over de gebedsgenezeres Greet Hofmans, die als een splijtzwam diende in het huwelijk van koningin Juliana en prins Bernhard. Informatie hierover kon men in Nederland alleen krijgen via buitenlandse periodieken en dankzij De Waarheid.

Verdwijnen
Tijdens de Koude Oorlog daalde de oplage van De Waarheid jaarlijks. In de jaren zestig en zeventig ging het tijdelijk beter met de krant, vooral doordat zij steeds meer kritiek uitte op de Verenigde Staten in verband met de oorlog in Vietnam. Maar eind jaren zeventig verdween dat krediet weer door nieuwe problemen binnen de CPN. De Waarheid probeerde zichzelf hiervan te ontdoen door zich te ontwikkelen tot een krant voor heel links Nederland. Maar men slaagde hier inhoudelijk niet in; het communistisch verleden was een te zware belasting.

Vanaf 1986 kwam De Waarheid uit op tabloidformaat. Zij was daarmee het eerste Nederlandse dagblad in dat formaat. Gekscherend werd deze uitgave op half-krantenformaat ook wel 'De halve Waarheid' genoemd.

Na de opheffing van de CPN in 1989 kwam op 28 april 1990 de laatste editie voor de toen krap 6000 abonnees. Een tijdelijke voortzetting was het opinieweekblad Forum, dat op 7 maart 1991 werd opgeheven. Sinds 2001 is er een digitale voortzetting van de krant door Verenigde Communistische Partij, met de naam DeWaarheid.nu.

De opkomst van Radio Veronica Anders Maaseik volgde die van het in Nederland nationaal bekende Radio Veronica, dat startte in de illegaliteit, met uitzendingen vanaf open zee, om daarmee de Nederlandse ether-wetgeving te omzeilen (welke slechts de publieke omroep toestond). Aangejaagd door het mythische succes van het Nederlandse Radio Veronica, en mogelijk gemaakt door de soepelere Belgische wetgeving die radiostations met lokaal bereik toestond, genoot Radio Veronica Anders Maaseik haar eigen succes (op lokale schaal).

Wanneer Belgische wetgeving aangaande lokale radio's voorschrijft dat er geen twee radiostations mogen bestaan met dezelfde (of een gelijkaardige naam). Dit viel uit in het voordeel van Radio Veronieka in Deinze, en Radio Veronica Anders Maaseik veranderde haar naam in Lokale Radio Grafiek Maaseik in 1991.

Dit is was tevens een keerpunt. Veel luisteraars verwarden verschillende radiostations die van naam veranderd waren met elkaar, en Veronica Anders heeft ook gewoon het juiste momentum niet langer aan haar zijde. Het gaat dan bergafwaarts met het radiostation.
-bron-

Momentum is een studioalbum van Steve Hackett. Het was zijn tweede album, dat grotendeels gewijd was aan het bespelen van de klassieke gitaar. Af en toe speelt broer John Hackett als begeleider mee. Het album verscheen in 1988 op zijn eigen platenlabel Start Records Ltd.. In 2001 kwam een heruitgave op (weer) Hacketts eigen label, dan Camino Records genoemd. De muziek is opgenomen in de Ratzor Studio in Londen. Het hoesontwerp was opnieuw van Kim Poor, toen mevrouw Hackett. Zij is waarschijnlijk ook het onderwerp van het nummer Brazilian lady (ze is Braziliaanse). A bed, a chair and a guitar is deels een citaat van Hacketts vader, die al vroeg de “gitaarverslaving” van zijn zoon inzag, het zou alles zijn wat Steve nodig had.

Het album verscheen na Hacketts uitstapje met Steve Howe in GTR.

Verslaving houdt in dat je de controle over jezelf verliest. Je verliest je keuzevrijheid en wordt totaal afhankelijk van je verslaving en je kan niet meer functioneren/leven zonder. Je kan aan zowat alles verslaafd geraken zowel aan tastbare als ontastbare dingen.

Een verslaving heeft de volgende kenmerken:

Een verslaving is altijd schadelijk voor de verslaafde en vaak ook voor zijn omgeving. Niet alleen lichamelijk maar ook psychisch kan dit ernstige gevolgen hebben.
Het is moeilijk voor een verslaafde om op eigen kracht af te kicken. Met hulp van de directe omgeving en veel wilskracht is de kans op slagen reëel.

Onbewuste kennis of ontastbare kennis (van het Engelse tacit knowledge) is een concept ontwikkeld door wetenschapper en filosoof Michael Polanyi. Hij noemde het zelf 'tacit knowing'. Het begrip is later doorontwikkeld door Nobelprijswinnaar Daniel Kahneman.
Het is een vorm van individuele kennis die 'in het hoofd zit' en moeilijk overdraagbaar is. Deze vorm van kennis bevat vaak (cultuurgebonden) waarden, ervaringen en attituden. Overdracht vindt meestal plaats door interactie, waarbij leerprocessen van belang zijn. Ikujiro Nonaka en Hirotaka Takeuchi ontwierpen een schema waarin het overgeven van impliciete en expliciete kennis gerepresenteerd wordt.
-bron (meer)-

De categorie Nobelprijswinnaar biedt een overzicht van artikelen over Nobelprijswinnaars. Voor winnaars van de Prijs voor Economie zie Winnaar van de Prijs van de Zweedse Rijksbank voor economie.

Een Zweedse puzzel werkt hetzelfde als een kruiswoordpuzzel, maar de omschrijvingen van de in te vullen woorden staan in het diagram (op de plaats van de normaal gesproken zwarte vakjes), met een pijltje dat de richting aangeeft waarin het woord moet worden ingevuld. Tevens bestaat (vanwege de beperkte ruimte) de omschrijving van elk woord meestal slechts uit één of twee woord(en) wat dan een synoniem betreft van het te raden woord. Bij een gewone kruiswoordpuzzel is dit niet het geval en staan er als omschrijvingen soms hele zinnen, uitdrukkingen of spreekwoorden.
-bron (meer)-

Synoniem (taalkunde)

Een synoniem of evenwoord van een bepaald woord in een taal is een ander woord in dezelfde taal met min of meer dezelfde betekenis. Dit verschijnsel wordt synonymie genoemd.

Voorbeelden van (gedeeltelijke) synoniemen in het Nederlands zijn:

portemonnee – beurs
auto – wagen
douche – stortbad
duimspijker – punaise
danken – wijten (Het gebruik van de uitdrukking "te danken hebben aan" in negatieve zin is omstreden.)
Het doel van een thesaurus is het beschikbaar stellen van een lijst met gelijkaardige of verwante woorden. Vaak, maar niet altijd, zijn dit synoniemen.

Herkomst en 'betekenisscheiding'
Oorspronkelijk heeft elk woord zijn eigen specifieke betekenis. Synoniemen ontstaan dan ook in eerste instantie volledig los van elkaar. Ze kunnen vervolgens in het algemene taalgebruik in vergelijkbare contexten voorkomen, en zodoende uitwisselbaar worden. In de evolutie van het taalgebruik kunnen vervolgens beide synoniemen ongeveer even gangbaar blijven, of het ene synoniem kan het tegen het andere afleggen. Dit laatste komt het vaakst voor aangezien volledige synoniemen in een taal strikt genomen overbodig zijn.

Synoniemen komen vaak voort uit contact tussen en het mengen van volksgroepen of talen (via leenwoorden). Oudere leenwoorden worden in de regel door nieuwe verdrongen. Zo worden in het Nederlands leenwoorden uit de oude lingua franca, het Frans [bron?], tegenwoordig bij voorkeur vervangen door leenwoorden uit de nieuwe lingua franca, het Engels. Evenzo heeft het Engels sinds de 11e eeuw veel woorden aan het Frans ontleend, oorspronkelijk als synoniemen van reeds bestaande woorden - bijvoorbeeld veal en mutton voor "kalf" en "schaap" naast de oorspronkelijke Engelse woorden calf en sheep - waarna de woorden in het Engels een iets andere betekenis hebben gekregen.

Gebruik
Synonieme woorden, zinnen en uitdrukkingen zijn niet zonder meer uitwisselbaar in dezelfde context. Hoewel ze dus min of meer dezelfde denotatie hebben, kunnen de connotaties onderling sterk verschillen. Bovendien is het gebruik van een bepaald woord vaak aan een bepaalde schrijfstijl gebonden. Doorgaans domineert een van de synoniemen in het idioom van een taal of een regio binnen een taalgebied. In de loop der tijden kunnen zich hierin echter verschuivingen voordoen, en hierdoor ontstaat een verschil in beleving. Wie bijvoorbeeld zegt dat hij "een stortbad heeft genomen" in plaats van dat hij "een douche heeft genomen", kan voor pretentieus worden versleten.

Afhankelijk van het taalgevoel en de ontwikkeling ervaren mensen bepaalde synoniemen dus al dan niet als geheel identiek qua betekenis. Bepaalde lexicografen zijn om deze reden van mening dat geen enkel synoniem exact dezelfde betekenis heeft als een ander woord (bekeken in de context van sociale lagen en hun taalgebruik), omdat etymologie, orthografie, fonetiek, ambiguïteiten, connotatie enzovoort ze uniek maken. Maar omwille van praktische doeleinden gaan veel mensen ze toch door elkaar gebruiken.

De oorspronkelijke reden voor het verschil in betekenis raakt na lange tijd vaak vergeten. Zo gaan volkeren zich vaak geheel identificeren en benoemen met de namen die historisch aan eerder levende volken werden gegeven, ook al is er slechts geringe of twijfelachtige verwantschap aantoonbaar.

Synoniemen zijn ook een bron voor eufemismen.

Zie ook
Equivalent (taalkunde)
Antoniem
Homoniem
Hyponiem
Hyperoniem
Taalkunde
Valse vriend

De swastika, ook wel bekend als hakenkruis, is een symbool in de vorm van een kruis met aan alle uiteinden een haak. Het is een vaak gebruikt symbool, zo is het het heiligste teken uit het hindoeïsme en jaïnisme en wordt het tevens gebruikt in het boeddhisme. Het symbool komt echter ook voor op vroeg-christelijke graftomben in de catacomben bij Rome, op Griekse en Romeinse mozaïekvloeren uit de oudheid en op houten klompen van Noorse Vikingen uit de vroege Middeleeuwen.
De oudste swastika's zijn gevonden bij de vroege bewoners van het Euraziatische continent (Indusbeschaving), maar ze werden wellicht onafhankelijk daarvan gebruikt door de Indianen van Amerika.
Vóór de opkomst van Hitler was de swastika in Europa bekend geraakt door de archeologische ontdekkingen van Heinrich Schliemann, die het aantrof op de vindplaats van het oude Troje en het associeerde met de vroege migraties van de Indo-Europese (Arische) volkeren.

Laatste edit 17-09-2014 07:14

De middeleeuwen (ca. 500 tot ca. 1500) vormen in de geschiedenis van Europa de periode tussen de oudheid en de vroegmoderne tijd. Traditioneel situeert men dit, door Italiaanse humanisten geïntroduceerde tijdvak tussen de val van het West-Romeinse Rijk in de vijfde eeuw en de renaissance die vanaf de veertiende eeuw in Italië begon. Afhankelijk van de focus die historici hanteren bestaat er echter nogal wat variatie in de afbakening van deze periode. De middeleeuwse periode wordt zelf onderverdeeld in de vroege, de hoge en de late middeleeuwen.
-bron (meer)-

Laatste edit 17-09-2014 13:01

De VN-Veiligheidsraad mag niet langer de ogen sluiten voor de gruweldaden van het Noord-Koreaanse regime. Dat zegt Human Rights Watch in reactie op het VN-rapport over de mensenrechtensituatie in Noord-Korea waarvan vandaag de eerste resultaten naar buiten kwamen.

Ook Amnesty International vindt dat de Veiligheidsraad meer druk op Noord-Korea moet uitoefenen om de gruwelijke situatie te verbeteren. "De burgers van Noord-Korea hebben de steun van de VN-Veiligheidsraad en de Mensenrechtenraad nodig. Die moeten hun macht en invloed gebruiken."

In het VN-rapport schrijft de mensenrechtencommissie dat de Noord-Koreaanse regering zich op grote schaal schuldig maakt aan ernstige schendingen van de mensenrechten. Er gebeuren gruwelijke, onbeschrijflijke dingen die te vergelijken zijn met het werk van de nazi's in de Tweede Wereldoorlog.

De commissie heeft een jaar lang onderzoek gedaan naar de situatie in het land.

Human Rights Watch zegt dat de Veiligheidsraad te veel gericht is op de nucleaire dreiging die van Noord-Korea uitgaat. "Daarbij wordt vergeten dat het regime het volk onderdrukt met een systeem van strafkampen, martelingen, executies, verdwijningen en honger."

De mensenrechtenschendingen zijn volgens de VN-commissie zo ernstig dat veiligheidsfunctionarissen en mogelijk ook de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un voor het Internationaal Strafhof in Den Haag moeten worden gebracht.

De commissie adviseert de VN om de zaak aan het Strafhof voor te leggen, maar het is maar de vraag of dat uiteindelijk gebeurt. China spreekt in de Veiligheidsraad waarschijnlijk zijn veto daartegen uit.Laatste edit 17-09-2014 16:37

De recente geschiedenis van Noord-Korea begint op 15 augustus 1945. Korea was toen, sinds 1910, bezet/geannexeerd door Japan, een situatie waaraan een einde kwam tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog, met de atoombom op Hiroshima en Nagasaki en vervolgens de overgave van Japan. Het bewind over Korea werd verdeeld: het zuidelijke deel werd bezet door de Verenigde Staten en het noorden door de Sovjet-Unie. In het door de Sovjet-Unie bestuurde deel plaatsten de Russen Cho Man-sik, een nationalist, aan het hoofd van een voorlopig volkscomité (augustus 1945). Na de terugkeer van Kim Il-sung naar Korea in oktober 1945 werd hij co-voorzitter van het volkscomité. Reeds rond de jaarwisseling werd Cho Man-sik gearresteerd en consolideerden de communisten en hun sympathisanten hun machtsposities.
-bron (meer)-

Sovjet-Unie

De Sovjet-Unie (vertaald "Radenunie"), voluit Unie van Socialistische Sovjetrepublieken (Russisch: Союз Советских Социалистических Республик; Sojoez Sovjetskich Sotsialistitsjeskich Respoeblik) of afgekort USSR (СССР; SSSR), was een communistische staat in Eurazië tussen 1922 en 1991.

De Sovjet-Unie was een eenpartijstaat geregeerd door de Communistische Partij vanaf de oprichting in 1922 tot het uiteenvallen in 1991. Hoewel de Sovjet-Unie officieel een unie van 15 subnationale sovjetrepublieken was, waren de overheid en economie sterk gecentraliseerd.

De Russische Revolutie van 1917 veroorzaakte de ondergang van het Russische Rijk. Na de Russische Revolutie was er een strijd om de macht tussen de bolsjewistische partij, onder leiding van Vladimir Lenin, en de anticommunistische Witte beweging. In december 1922 hadden de bolsjewieken de burgeroorlog gewonnen, en werd de Sovjet-Unie opgericht door de fusie van de Russische Socialistische Federatieve Sovjetrepubliek, de Transkaukasische Socialistische Federatieve Sovjetrepubliek, de Oekraïense Socialistische Sovjetrepubliek en de Wit-Russische Socialistische Sovjetrepubliek.

Na de dood van Vladimir Lenin in 1924 kwam Jozef Stalin aan de macht. Hij heeft de Sovjet-Unie geleid door middel van een grootschalig industrialisatieprogramma. Stalin ontwikkelde een geplande economie en onderdrukte politieke oppositie tegen hem en de communistische partij.

In juni 1941 viel nazi-Duitsland met zijn bondgenoten de Sovjet-Unie binnen, waarmee nazi-Duitsland het niet-aanvalsverdrag brak dat beide landen hadden ondertekend in 1939. Na vier jaar won de Sovjet-Unie de oorlog, en werd een van de twee grootmachten van de wereld, tegenover de Verenigde Staten.

De Sovjet-Unie en haar Oost-Europese satellietstaten waren na de Tweede Wereldoorlog verwikkeld in de Koude Oorlog, een langdurige wereldwijde ideologische en politieke strijd tegen de Verenigde Staten en hun westerse bondgenoten, die uiteindelijk voor economische problemen zorgde. In de late jaren 80 probeerde de laatste Sovjetleider Michail Gorbatsjov de staat te hervormen met zijn beleid van perestrojka en glasnost, maar de Sovjet-Unie stortte in elkaar en werd officieel ontbonden in december 1991 na de mislukte Augustusstaatsgreep in Moskou.
De Russische Federatie nam haar rechten en verplichtingen over.

Geschiedenis:
De laatste Russische tsaar, Nicolaas II, regeerde het Russische Rijk tot aan zijn aftreden in maart 1917 dat deels te wijten was aan de gevechten in de Eerste Wereldoorlog. Een kortstondige Russische voorlopige regering kwam aan de macht, die omver werd geworpen in de Oktoberrevolutie van 1917 door de revolutionairen onder leiding van de bolsjewistische leider Vladimir Lenin.

De Sovjet-Unie werd officieel opgericht in december 1922 met de vereniging van de Russische, Oekraïense, Wit-Russische en Transkaukasische Sovjetrepublieken, die elk geregeerd werden door lokale Bolsjewistische partijen.

Revolutie en de stichting:
Moderne revolutionaire activiteiten in het Russische rijk begonnen met de Decembristenopstand van 1825. Hoewel de slavernij in 1861 werd afgeschaft, was dit gebeurd onder voorwaarden die nadelig uitpakten voor de boeren. Een parlement - de Staatsdoema - werd opgericht in 1906, na de Russische Revolutie van 1905. De tsaar verzette zich echter tegen pogingen om van absolute naar een constitutionele monarchie te gaan. De sociale onrust nam toe en werd nog verder verergerd tijdens de Eerste Wereldoorlog door de militaire nederlaag en voedseltekorten in de grote steden.

Een spontane volksopstand in Sint-Petersburg, als reactie op het verval van de Russische economie, culmineerde in de Februarirevolutie en de val van de keizerlijke regering in maart 1917. De tsaristische autocratie werd vervangen door de Russische Voorlopige Regering, bedoeld om verkiezingen te houden voor de Russische Grondwetgevende Vergadering en om de gevechten aan de zijde van de Entente in de Eerste Wereldoorlog voort te zetten.

Tegelijkertijd ontstonden er in het hele land arbeidersraden, bekend als sovjets. De bolsjewieken, onder leiding van Vladimir Lenin, drongen aan op een socialistische revolutie in de Sovjets en op straat. In november 1917, tijdens de Oktoberrevolutie, grepen de bolsjewieken de macht. In december hadden de bolsjewieken een wapenstilstand gesloten met de Centrale mogendheden, maar in februari 1918 waren de gevechten hervat. In maart besloten de Sovjets de oorlog te stoppen en ondertekende de Vrede van Brest-Litovsk.

Een lange en bloedige Russische Burgeroorlog volgde tussen de Roden en de Witten. De burgeroorlog begon in 1917 en eindigde in 1923 waarbij de Roden wonnen. Hij omvatte een buitenlandse interventie, de executie van Nicolaas II en zijn familie, en de hongersnood van 1921, die ongeveer vijf miljoen mensen heeft gedood. In maart 1921, tijdens een verwant conflict met Polen, werd de Vrede van Riga ondertekend, werden de betwiste gebieden in Wit-Rusland en Oekraïne verdeeld tussen de Republiek Polen en Sovjet-Rusland. De Sovjet-Unie had soortgelijke conflicten met de nieuw opgerichte Republiek Finland, de Republiek Estland, de Republiek Letland en de Republiek Litouwen.

Eenwording van republieken; externe betrekkingen:
Op 28 december 1922 werd op een conferentie van gevolmachtigde delegaties van de Russische SFSR, de Transkaukasische SFSR, de Oekraïense SSR en de Wit-Russische SSR het verdrag goedgekeurd van de oprichting van de Sovjet-Unie[11] en de verklaring van de schepping van de Sovjet-Unie, de Unie van Socialistische Sovjet Republieken. Deze twee documenten werden bevestigd door het Eerste Congres van de Sovjets van de Sovjet-Unie en ondertekend door de hoofden van de delegaties, Michail Kalinin, Mikha Tskhakaya, Michail Froenze, Grigory Petrovsky, en Aleksandr Chervyakov, op 30 december 1922.

Op 1 februari 1924 werd de Sovjet-Unie erkend door het Britse Rijk. In hetzelfde jaar werd een Sovjet-grondwet goedgekeurd, waarmee de unie bekrachtigd werd. De vroege jaren 30 zagen een nauwere samenwerking tussen het Westen en de Sovjet-Unie. Van 1932 tot 1934, nam de Sovjet-Unie deel aan de Wereld Ontwapeningsconferentie. In 1933 werden de diplomatieke betrekkingen tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie aangeknoopt. In september 1934 werd de Sovjet-Unie lid van de Volkenbond. Nadat de Spaanse burgeroorlog uitbrak in 1936, ondersteunde de Sovjet-Unie actief de Republikeinse krachten tegen de nationalisten, die werden gesteund door het fascistische Italië en nazi-Duitsland.

De late jaren 30 zagen een verschuiving in de richting van de Asmogendheden. Duitsland en de Sovjet-Unie sloten het Molotov-Ribbentroppact. Het niet-aanvalsverdrag maakte de Sovjet-bezetting van Litouwen, Letland, Estland, Bessarabië, Noord-Boekovina en het oosten van Polen mogelijk. Eind november van hetzelfde jaar was de Sovjet-Unie niet in staat om de Republiek Finland langs diplomatieke weg te dwingen tot verplaatsing van haar grens tot 25 kilometer (16 mijl) van Leningrad, waarna Jozef Stalin de opdracht gaf tot de invasie van Finland.

In het oosten behaalden de Sovjet-militairen een aantal beslissende overwinningen tijdens de grensconflicten met het Japanse Keizerrijk in 1938 en 1939. In april 1941 ondertekende de Sovjet-Unie echter een Neutraliteitsverdrag met het Japanse Keizerrijk, waardoor ze de territoriale integriteit van Mantsjoekwo, een Japanse vazalstaat, erkende.

Opbouw van het Sovjet-communisme:
Een intensieve herstructurering van de economie, industrie en de politiek van het land begon in de vroege dagen van de Sovjet-macht in 1917. Een groot deel hiervan werd gedaan op basis van de bolsjewistische documenten, ondertekend door Vladimir Lenin. Een van de meest prominente doorbraken was het GOELRO plan, dat een belangrijke herstructurering van de Sovjet-economie voorstelde die gebaseerd was op de totale elektrificatie van het land. Het plan is ontwikkeld in 1920 en bedekt 10-tot 15 jaar. Het plan omvatte de bouw van een netwerk van 30 regionale elektriciteitscentrales, waaronder tien grote waterkrachtcentrales, en tal van elektrisch aangedreven grote industriële ondernemingen. Het plan werd het prototype voor de volgende vijfjarenplannen en werd vervuld in 1931.
Vanaf het begin was de regering in de Sovjet-Unie gebaseerd op de een-partij heerschappij van de Communistische Partij (bolsjewieken). Na het economische beleid van het oorlogscommunisme tijdens de Russische Burgeroorlog, had de Sovjet-regering toegestaan dat er een aantal private onderneming bestonden ​​naast de genationaliseerde industrie in de jaren 20 en de totale voedsel vordering op het platteland werd vervangen door een levensmiddel belasting (zie Nieuwe Economische Politiek).

Sovjet-leiders stelden dat een-partij heerschappij noodzakelijk was om ervoor te zorgen dat "kapitalistische uitbuiting" niet kon terugkeren naar de Sovjet-Unie en dat dankzij het democratisch centralisme waarop de partijorganisatie was gebaseerd, garandeerde dat de partij de wil van de burgers vertegenwoordigde. Het debat over de toekomst van de economie verstrekte de achtergrond voor een machtsstrijd in de jaren na de dood van Lenin in 1924. In eerste instantie zou Lenin worden vervangen door een "trojka", bestaande uit Grigori Zinovjev van Oekraïne, Lev Kamenev van Moskou, en Jozef Stalin van Georgië.

Op 3 april 1922 werd Stalin de secretaris-generaal van de Communistische Partij van de Sovjet-Unie. Lenin benoemde Stalin tot het hoofd van de 'Arbeiders en Boeren' Inspectie, dat Stalin veel macht gaf. Door geleidelijk aan de consolidatie van zijn invloed en het isoleren en uit-te manoeuvreren van zijn rivalen binnen de partij, werd Stalin de onbetwiste leider van de Sovjet-Unie aan het eind van de jaren 20. In oktober 1927 werden Grigori Zinovjev en Leon Trotski verbannen uit het Centraal Comite en gedwongen in ballingschap te gaan.

In 1928 introduceerde Stalin het Eerste Vijfjarenplan voor de opbouw van een socialistische economie. Het plan omvat het internationalisme van Lenin in de Revolutie, maar het plan was ook gericht op het bouwen van socialisme in een land. In de industrie nam de staat de controle over van alle bestaande bedrijven en ondernam een intensief programma voor industrialisatie. In de landbouw werden collectieve boerderijen opgericht in het hele land. Gedwongen confiscatie van landbouwproducten leidde in 1932-1933 tot een grote hongersnood in de Oekraïne ('Holodomor'), die 2,7 tot 10 miljoen levens eiste en tegenwoordig wel aangeduid wordt als de Oekraiense holocaust. De lage productiviteit van de gecollectiviseerde landbouw is altijd een achilleshiel van de Sovjet-Unie gebleven.

De Grote Zuivering vanaf 1934 leidde tot de executie of de aanhouding van vele 'Oude Bolsjewieken' die bij de Oktoberrevolutie mee hadden geholpen met Lenin. Stalin vond dit nodig om zijn eigen machtspositie onaantastbaar te maken. Volgens de vrijgegeven Sovjet-archieven, heeft de NKVD in 1937 en 1938 meer dan anderhalf miljoen mensen gearresteerd, van wie er 681.692 werden doodgeschoten - een gemiddelde van zo'n 1.000 executies per dag. Maar ondanks de onrust van de jaren 30 heeft de Sovjet-Unie een aanzienlijke industriële ontwikkeling doorgemaakt in de jaren voor de Tweede Wereldoorlog.

In december 1936 onthulde Stalin een nieuwe Sovjet-grondwet. De grondwet werd gezien als een persoonlijke triomf voor Stalin, die bij deze gelegenheid door Pravda werd beschreven als een "genie van de nieuwe wereld, de wijste man van het tijdperk, de grote leider van het communisme."

De Tweede Wereldoorlog:
Hoewel er discussie over is of de Sovjet-Unie Duitsland wilde binnenvallen als die eenmaal sterk genoeg was, brak Duitsland zelf het Molotov-Ribbentrop-pact en viel de Sovjet-Unie op 22 juni 1941 binnen, waarmee de "Grote Patriottische Oorlog", zoals die in de Sovjet-Russische geschiedschrijving bekendstaat, een feit was. Het Rode Leger stuitte pas na een half jaar het schijnbaar onoverwinnelijke Duitse leger bij de Slag bij Moskou, geholpen door een ongewoon strenge winter. De Slag om Stalingrad, die duurde van eind 1942 tot begin 1943 was een zware klap voor de Duitsers waaruit ze nooit volledig zijn hersteld en werd een keerpunt in de oorlog. In juli 1943 lanceerden de Duitsers hun laatste grote offensief, dat in de Slag bij Koersk, de grootste tankslag uit de geschiedenis, met zware verliezen werd terug geslagen. Het beleg van Leningrad moest in januari 1944 na 827 dagen door de Duitsers opgebroken worden. Vanaf 1943 verdreven de Sovjet-troepen ondanks vele tegenslagen de Duitsers uit hun eigen land en uit Oost-Europa en veroverden in mei 1945 Berlijn. Het Duitse leger heeft 80% van zijn militaire doden geleden aan het oostfront.
Op 5 april 1945 zegde de Sovjet-Unie het Sovjet-Japanse Neutraliteitspact op ter nakoming van haar overeenkomst met de geallieerden op de Conferentie van Jalta en viel Mantsjoerije en andere door Japan beheerste gebieden binnen op 9 augustus 1945, enkele dagen nadat de Amerikanen twee atoombommen hadden geworpen op Japan. Deze Operatie Augustusstorm eindigde met een beslissende Sovjet-overwinning, waarbij de Noordelijke Koerilen en zuid-Sachalin definitief in Sovjet-handen bleven. Dit droeg bij ​​aan de onvoorwaardelijke overgave van Japan en daarmee aan het einde van de Tweede Wereldoorlog.

De Sovjet-Unie heeft veel geleden in de oorlog, ze verloor ongeveer 27 miljoen mensen en er vonden zeer zware verwoestingen plaats in het meest geïndustrialiseerde deel van het land. Desondanks kwam de Sovjet-Unie naar voren als een militaire grootmacht. Terwijl sommige landen in de Westerse wereld nog altijd diplomatieke erkenning weigerden (de Nederlandse regering in ballingschap had dit in 1942 wel gedaan), had de Sovjet-Unie officiële contacten met vrijwel ieder land in de late jaren 40. De Sovjet-Unie werd lid van de Verenigde Naties bij de oprichting daarvan in 1945. Ook werd het land een van de vijf permanente leden van de VN Veiligheidsraad die tot de overwinnaars in de Tweede Wereldoorlog worden gerekend. Anders dan de tijdelijke leden hebben zij het recht om een veto uit te spreken over ontwerpresoluties.

Koude Oorlog:
De Sovjet-Unie dankte in de vier decennia na de Tweede Wereldoorlog haar status als een van de twee supermachten in de wereld aan haar hegemonie in Oost-Europa, militaire macht, economische kracht, hulp aan ontwikkelingslanden, en wetenschappelijk onderzoek, in het bijzonder in ruimtetechnologie en wapens.

In de onmiddellijke naoorlogse periode werd de Sovjet-Unie herbouwd en werd haar economie uitgebreid, met het behoud van de strikte gecentraliseerde controle. De Sovjet-Unie hielp de wederopbouw in de Oost-Europese landen, maar tegelijk maakte ze deze landen tot satellietstaten. Officieel werden de landen aan de Sovjet-Unie gebonden door middel van een militair bondgenootschap (het Warschaupact, gesticht in 1955) en een economische organisatie (Comecon, van 1949 tot 1991) een soort communistische tegenhanger van de Europese Economische Gemeenschap.

De Comecon gaf hulp aan de in de Chinese burgeroorlog uiteindelijk zegevierende Chinese Communistische Partij. Met de stichting van de Chinese Volksrepubliek zag de Sovjet-Unie haar invloed in de wereld groeien. In de jaren zestig verslechterde de relatie met China echter sterk, tot openlijke ruzie en gewapende incidenten aan de Russisch-Chinese grens.

Het wederzijdse wantrouwen dat de anti-Hitlercoalitie gekenmerkt had sloeg al snel om in vijandschap. In de daaropvolgende Koude Oorlog botsten de twee kanten vooral indirect met elkaar in conflictgebieden in de derde wereld, in het bijzonder in Korea en Vietnam.

Chroesjtsjovtijdperk:
Stalin stierf op 5 maart 1953 zonder een unanieme opvolger. De hoogste leden van de Communistische Partij hadden ervoor gekozen om de Sovjet-Unie gezamenlijk te regeren. Nikita Chroesjtsjov, die de machtsstrijd had gewonnen in het midden van de jaren 50, stelde het gebruik van repressie door Stalin aan de kaak en versoepelde de repressieve controles op de partij en de samenleving. Dit werd bekend als de destalinisatie.

In de late jaren 50 was er onenigheid met China over de toenadering van de Sovjet-Unie tot het Westen en wat Mao Zedong ziet als het revisionisme van Chroesjtsjov, leidde tot de Sovjet-Chinese breuk. Dit resulteerde in een breuk in de wereldwijde communistische beweging, waarbij Albanië, Cambodja en Somalië de kant kozen van China in plaats van de Sovjet-Unie.

Gedurende deze periode bleef de Sovjet-Unie wetenschappelijke en technologische hoogtepunten realiseren: de lancering van de eerste kunstmatige satelliet, de Spoetnik 1, een levende hond, Laika, de eerste mens, Joeri Gagarin, de eerste vrouw in de ruimte, Valentina Tereshkova in 1963, Aleksej Leonov, de eerste persoon die in de ruimte liep in 1965, en de eerste maanwagens Loenochod 1 en Loenochod 2.

In 1962 veroorzaakte Chroesjtsjov een crisis met de Verenigde Staten over de Sovjet-inzet van kernraketten in Cuba. De Sovjet-Unie verloor nadat de Verenigde Staten een zeeblokkade waren gestart. Chroesjtsjov veroorzaakt veel schaamte en verlies van prestige. Hij werd uit de macht gezet in 1964.

Brezjnevtijdperk:
Na het afzetten van Chroesjtsjov volgde er een nieuwe periode van collectief leiderschap, bestaande uit Leonid Brezjnev als secretaris-generaal, Aleksej Kosygin als Premier en Nikolaj Podgorny als Voorzitter van het Presidium, tot Brezjnev zich in de vroege jaren 70 tot de meest vooraanstaande Sovjet-leider benoemde. In 1968 vielen de Sovjet-Unie en haar bondgenoten in het Warschaupact Tsjecho-Slowakije binnen om de hervormingen van de Praagse Lente te stoppen.
Brezjnev zorgde voor een periode van ontspanning met het Westen (zie SALT I, SALT II, ABM-verdrag), terwijl hij tegelijkertijd de militaire macht van de Sovjet opbouwde. In oktober 1977 werd de derde Sovjet-grondwet aangenomen.

Historisch verloop:
1917 (oktober): Op 7 november (nieuwe stijl) vindt de Oktoberrevolutie plaats. Lenin wordt regeringsleider, Trotski volkscommissaris van Buitenlandse Zaken en Stalin volkscommissaris van Nationaliteiten. (december): coalitieregering met de Linkse Sociaal-Revolutionaire Partij (LSRP).
1918: in februari wordt de Vrede van Brest-Litovsk gesloten met de Centralen. Hiermee onttrok Rusland zich van de Eerste Wereldoorlog. De Russische Burgeroorlog tussen de Rode Legers (communisten) en Witte Legers breekt uit. De strijd duurt tot 1921 en mondde uit in een overwinning voor de communisten. In de zomer van 1918, na een aanslag op Lenins leven wordt de coalitie met de LSRP ontbonden en regeert de Russische Communistische Partij alleen. Rusland krijgt de naam Russische Socialistische Federatieve Sovjetrepubliek.
1919: Staatshoofd Jakov Sverdlov overlijdt. Hij wordt opgevolgd door Michail Kalinin die tot 1946 staatshoofd blijft van de RSFSR en later van de Sovjet-Unie.
1921: Officieel einde van de Burgeroorlog. Het blijft zeker nog tot 1924 en in islamitische streken tot 1929 onrustig. Lenin introduceert de Nieuwe Economische Politiek (NEP); een gemengde economie (vrije markt en planeconomie) komt tot stand.
1922: Oekraïne, Wit-Rusland en de Trans-Kaukasische Socialistische Federatieve Sovjetrepubliek (Azerbeidzjan, Georgië en Armenië) richtten samen met de RSFSR de USSR - Unie der Socialistische Sovjetrepublieken - op. Stalin wordt secretaris-generaal van de communistische partij.
1924: In januari sterft Lenin. Er ontbrandt een strijd tussen voor- en tegenstanders van Leon Trotski. Stalin sluit zich aan bij de anti-trotskistische groep.
1927: Trotski verbannen naar Centraal-Azië, later naar Turkije en andere landen. In 1940 wordt hij in Mexico vermoord door Ramon Mercader.
1928: Stalin bekritiseert de NEP en rechtse theoretici binnen de CPSU zoals Boecharin.
1929: Einde NEP, invoering collectivisatie; sovchozen en kolchozen.
1930: Vjatsjeslav Molotov wordt minister-president (voorzitter van de Raad van Volkscommissarissen).
1934: De Leningradse partijsecretaris Sergej Kirov wordt vermoord. Dit luidt de Grote Zuiveringen van Stalin in. Vermeende en echte tegenstanders verdwijnen in goelags en gevangenissen of worden na schijnprocessen vermoord. De zuiveringen duren tot 1938.
1939: Nadezjda Kroepskaja, de vrouw van Lenin overlijdt. In september wordt het niet-aanvalsverdrag met nazi-Duitsland gesloten. Polen wordt door Duitsland en Rusland aangevallen. De Sovjet-Unie lijft Oost-Polen in. In de winter valt de Sovjet-Unie Finland binnen: begin van de Winteroorlog.
1940: In het voorjaar sluiten de Finnen vrede met de Sovjets. De drie Baltische staten, Estland, Letland en Litouwen worden geannexeerd door de Sovjet-Unie.
1941: Op 22 juni 1941 valt nazi-Duitsland de Sovjet-Unie aan. De Grote Vaderlandse Oorlog begint. Normalisering betrekkingen kerk/moskee/tempel en staat.
1943: Slag om Stalingrad loopt uit op een Duitse nederlaag. Duitse legers trekken zich terug.
1944/1945: De Sovjet-Unie verdrijft het Duitse leger uit Midden-Europa en bezet oostelijk Duitsland. In al deze gebieden worden pro-communistische regeringen in het zadel geholpen.
1946: Vervolging intellectuelen door Andrej Zjdanov.
1952: Het zgn. 'artsen proces'. Joodse artsen worden ervan beschuldigd Stalin te willen vergiftigen.
1953: In maart overlijdt Stalin, Nikita Chroesjtsjov wordt partijleider, Georgi Malenkov premier. KGB-chef Beria wordt in een geheim proces ter dood veroordeeld.
1955: Malenkov treedt als premier af.
1956: Chroestsjov bekritiseert het stalinisme. Begin destalinisatie.
1958: Chroestsjov tevens premier. Meer ontspannen verhouding met het westen en met name de VS.
1962: Cuba-crisis.
1964: Het Centraal Comité ontslaat Chroestsjov. Leonid Brezjnev wordt partijleider.
1977: Brezjnev wordt staatshoofd van de Sovjet-Unie.
1979: In december valt de Sovjet-Unie Afghanistan binnen om het pro-communistische regime aldaar te beschermen tegen de moedjahedien.
1982: Leonid Brezjnev overlijdt. Joeri Andropov, voormalig KGB-chef wordt partijsecretaris.
1984: Andropov sterft. Konstantin Tsjernenko wordt partijsecretaris.
1985: Tsjernenko sterft, Michael Gorbatsjov wordt partijsecretaris. Bespreking tussen president Ronald Reagan van de Verenigde Staten en Gorbatsjov in Reykjavik.
1986: Gorbatsjov introduceert perestrojka en glasnost. Op deze manier creëert hij meer openheid en democratie in de Sovjet-Unie. Op 26 april 1986 vindt de Kernramp van Tsjernobyl plaats. Deze zou volgens sommigen een belangrijke oorzaak zijn voor het uiteenvallen van de Sovjet-Unie.
1987: Begin terugtrekking Rode Leger uit Afghanistan.
1988: Gorbatsjov staatshoofd. Democratisering in Hongarije en Polen.
1989: Gorbatsjov wil troepen uit Oost-Europese landen laten terugtrekken. In het najaar vallen de communistische regimes in Tsjecho-Slowakije, Bulgarije (Todor Zjivkov), Polen, de DDR en Roemenië (Nicolae Ceauşescu).
1990: Gorbatsjov wordt president van de Sovjet-Unie.
1991: In de zomer plegen enkele Sovjetpolitici, generaals en KGB'ers een coup. Voor drie dagen is Gorbatsjov geen president, maar door o.a. Boris Jeltsin (president RSFSR) en het volk wordt Gorbatsjov in zijn ambt hersteld. Zijn macht is echter gekrompen, terwijl die van Jeltsin groeit. Een nieuw Unie-verdrag, met meer autonomie voor de republieken, waar Gorbatsjov zo hard aan had gewerkt, komt er niet. Jeltsin, de Russische leider, en de Wit-Russische en Oekraïense leiders tekenen een verdrag en richten het GOS (Gemenebest van Onafhankelijke Staten) op. Gorbatsjov weet niets van dit alles. Op 25 december 1991 wordt de rode vlag van de Sovjet-Unie voor het laatst gestreken. De Sovjet-Unie houdt op te bestaan. Gorbatsjov treedt af als president.

De 15 Sovjetrepublieken:
De Sovjet-Unie bestond uit 15 republieken:

Armeense SSR
Azerbeidzjaanse SSR
Wit-Russische SSR
Estse SSR
Georgische SSR
Kazachse SSR
Kirgizische SSR
Letse SSR
Litouwse SSR
Moldavische SSR
Russische Socialistische Federatieve Sovjetrepubliek (RSFSR), met deelrepublieken (huidige naam):
Adygea (Adygië)
Altaj
Basjkirië (Basjkirostan)
Boerjatië
Chakassië
Dagestan
Ingoesjetië
Jakoetië
Kabardië-Balkarië
Kalmukkië
Karatsjaj-Tsjerkessië
Karelië
Komi
Mari
Mordovië
Noord-Ossetië-Alanië
Oedmoertië
Tatarije
Toeva
Tsjetsjenië
Tsjoevasjië
Tadzjiekse SSR
Turkmeense SSR
Oekraïense SSR
Oezbeekse SSR
Een aantal van deze landen werd tijdens of na de Tweede Wereldoorlog door de Sovjet-Unie ingelijfd.

Ideologie:
Het ideologische gedachtegoed dat de basis vormde van de binnen- en buitenlandse politiek van de Sovjet-Unie en van het sociaal-economische systeem van het rijk, was het communisme. Het streven was via een geperfectioneerd socialisme een communistische heilstaat te worden.

De hoofdgedachte van het communisme is dat geld en goed (productiemiddelen) gemeenschappelijk eigendom moeten zijn, en dat van de opbrengst van arbeid ieder naar behoefte ontvangt (in tegenstelling tot het kapitalisme, waar niet naar behoefte maar naar bezit wordt ontvangen). Deze ideologie is gebaseerd op de economische ideeën van Karl Marx en de filosofische ideeën van Friedrich Engels, het marxisme, aanvankelijk 'communisme' genoemd, naar eerdere karakteristieken in de Franse Revolutie. Deze term werd door de initiator van de Russische Revolutie van oktober 1917, Vladimir Lenin, aangevuld met een politieke kant en opnieuw gebruikt, daarom werd deze omwenteling ook wel de 'communistische revolutie' genoemd. Lenin voerde een radicaal, revolutionair soort communisme in, officieel aangeduid als het marxisme-leninisme, waarin een essentiële rol is weggelegd voor de communistische partij als voorhoede van de arbeidersklasse, die regeert voor de arbeiders. Volgens Lenin waren de arbeiders namelijk niet in staat om zichzelf te regeren. Ter bescherming van de nieuwe sociale orde moest niet alleen politieke dissidenten de mond gesnoerd worden, ook alle vormen van godsdienstigheid, die slechts zouden dienen om het proletariaat af te houden van de klassenstrijd, werden onderdrukt. Een meerpartijenstelsel of fractievorming binnen de partij behoorde dan ook niet tot de mogelijkheden. Wanneer de communistische heilstaat gevestigd zou zijn, was de historische missie van de Sovjet-staat volbracht, zodat die kon afsterven.

Centraal in de communistische ideologie waren twee filosofische concepten: het dialectisch materialisme en het historisch materialisme. Het dialectisch materialisme was de filosofische onderbouwing naar Friedrich Engels uit de 19e eeuw. Deze filosofie hield in dat de werkelijkheid los bestaat van onze waarneming, maar dat deze wel kenbaar is. De materie waar de werkelijkheid uit bestaat, ontwikkelt echter van een eenvoudige naar een ingewikkelde vorm. Deze ontwikkeling geldt voor alles, niet alleen in de biologie (zoals in de evolutietheorie van Charles Darwin), maar ook in de maatschappij. Verder bestonden drie belangrijke wetten in de communistische filosofie:

Kwantiteit slaat om in kwaliteit;
De wet van eenheid en strijd der tegenstellingen;
De ontkenning van de ontkenning.
Het historisch materialisme had betrekking op zaken zoals economie en de geschiedbeschouwing. Men zag de maatschappij en economie als gebaseerd op productie en de meerwaarde ten opzichte van de arbeider. Economische activiteit hing dus af van de productie, en niet van bijvoorbeeld vraag en aanbod, wat in kapitalistische theorie wordt aangenomen. Vanuit het historisch materialisme werd ook de klassenstrijd verklaard, namelijk als onvermijdelijke historische periode op de weg naar de communistische staat waar geen klasse en eigen bezit bestaat. Het kapitalisme, als onderdrukking van arbeiders door de bourgeoisie, zou altijd leiden tot een opstand door de arbeiders en de vorming van een communistische wereld. De Sovjet-Unie had als eerste en enige deze stap na het kapitalisme gemaakt, en was dus het meest ontwikkelde land ter wereld.

Tot 1990 was de Sovjet-Unie een communistisch land, waarin slechts marginale aanpassingen van het systeem mogelijk waren, zoals Sovjet-president Michail Gorbatsjov ondervond, die vanaf 1985 een beleid van glasnost en perestrojka inzette; na de formele opheffing op 25 december 1991 is een vorm van kapitalisme ontstaan dat tot grotere tegenstellingen tussen arm en rijk heeft geleid dan in West-Europa.[28] De Russisch-orthodoxe kerk heeft sindsdien weer een belangrijke plaats in de samenleving gekregen. Deze kerk staat afwijzend tegenover proselitisme vanuit het Westerse christendom. Het uiteenvallen van de Sovjet-Unie is door de Russische president Vladimir Poetin, die KGB-officier is geweest, omschreven als 'de grootste geopolitieke tragedie van de 20e eeuw'

Verhoudingen met de rest van de wereld:
In de tijd van Lenin en Trotski (tot 1924) leefde nog de gedachte dat de proletarische revolutie zich snel over de hele geïndustrialiseerde wereld zou verbreiden; vooral Duitsland werd hiervoor na de rampzalige Eerste Wereldoorlog vanaf 1918 rijp geacht, dankzij de stormachtige industriële ontwikkeling vanaf het midden van de 19e eeuw en het ontstaan van een zelfbewuste arbeidersklasse. Het was dan ook eigenlijk de bedoeling dat Berlijn en niet Moskou het centrum van het Communisme in Europa zou worden. Het Spartacus-oproer en de Münchense Radenrepubliek werden echter al snel neergeslagen. Ook in Hongarije en Slowakije werden arbeidersopstanden neergeslagen.

Door Stalin werd vervolgens het idee van 'socialisme in één land' gepropageerd; in de eerste boeren- en arbeidersstaat ter wereld moest eerst een solide machtsbasis worden opgebouwd, vanwaaruit het socialisme, respectievelijk communisme naar Sovjet-model zich zou kunnen verbreiden. In de jaren 30 richtte de Sovjet-Unie zich steeds meer naar binnen en werd de volgens Marxistische theorie onvermijdelijke revolutie slechts passief afgewacht.

Na de Russische Revolutie van 1917 volgde een burgeroorlog tussen de Bolsjewieken en de Witten (of Tsaristen). In deze chaos wisten verschillende landen, zoals de Baltische staten, Polen en Finland zich onafhankelijk te maken van Rusland. Na de burgeroorlog was de Sovjet-Unie een diplomatiek geïsoleerd land. Met het Verdrag van Rapallo van 1922 was Duitsland, de tweede paria van na de Eerste Wereldoorlog, het eerste land dat de Sovjet-Unie erkende. In 1934 trad de Sovjet-Unie toe tot de Volkenbond. Na de machtsovername door Adolf Hitler, waren de verhoudingen met nazi-Duitsland zeer gespannen en ook met de Europese grootmachten waren de verhoudingen slecht, in beide gevallen door ideologische verschillen. Stalin bleek zich echter weinig aan te trekken van de Communistische ideologie toen hij op 23 augustus 1939 met nazi-Duitsland een niet-aanvalsverdrag sloot, het Molotov-Ribbentroppact. Hierbij verdeelden de Sovjet-Unie en nazi-Duitsland Oost-Europa in invloedssferen. Gedekt door dit pact viel Duitsland 9 dagen later Polen binnen. De Sovjet-Unie viel op 17 september 1939 Polen binnen en lijfde het oosten van Polen in. Op 30 november 1939 werd Finland aangevallen en in juni 1940 werden de Baltische staten bezet en ingelijfd.

Op 22 juni 1941 verbrak nazi-Duitsland het niet-aanvalsverdrag en viel de Sovjet-Unie aan. In de periode tot 1945 werden onvoorstelbare verwoestingen aangericht en kwamen minstens 20 miljoen Sovjet-burgers om het leven. Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog had het Rode Leger de Duitse legers tot in Berlijn teruggedreven en heel Midden- en Oost-Europa bezet.

Na de Tweede Wereldoorlog werd langzaamaan aan de bezette landen het communisme opgelegd. Bovendien werden de Baltische staten en het Oosten van Polen opnieuw ingenomen en geannexeerd, ondanks de schijnbare illegaliteit van het oude Duits-Russische verdrag. Vanaf 1949 beschikte de Sovjet-Unie over de atoombom en ontwikkelde het zich tot een supermacht, die tegenover de kapitalistische supermacht, de Verenigde Staten stond. Daarnaast kreeg de Sovjet-Unie vanaf 1949 ook te maken met een communistische mogendheid in China, die te groot bleek om de rol van satellietstaat te kunnen spelen. Na falende diplomatie kwam het zelfs tot een breuk met China, en werd China een rivaliserende Communistische staat met eigen aanhang.

Ook buiten Oost-Europa steunde de Sovjet-Unie revolutionaire bewegingen. De belangrijkste landen waar dit speelde zijn Korea, Vietnam en Cuba.

Staatsinrichting:
Bestuurlijke indeling van de USSR in 1989
Volgens de grondwet van 1936 (gewijzigd in 1977 en 1988-1990) was de Sovjet-Unie een socialistische staat. (Iedere deelrepubliek bezat eveneens een eigen grondwet. Deze hadden eenzelfde strekking als die van de Unie.) De gehele staatsinrichting was in theorie democratisch opgebouwd, beslissingen werden namelijk in de sovjets ofwel volksraden genomen. Op het laagste niveau bestonden raden die beslisten over de gang van zaken in de flat of wijk over alledaagse problemen. Elke raad had een raad erboven: boven de wijkraad stond een gemeenteraad, boven de provinciale raad een landelijke. De hogere sovjet werd in theorie gekozen door het onderliggende, maar was aan haar geen verantwoording schuldig. In tegendeel zelfs: het hogere partijorgaan had altijd gelijk en kon niet worden tegengesproken door het lagere - een belangrijk verschil met wat in het Westen tegenwoordig als "democratische" besluitvorming wordt aangemerkt. Bovendien werden de voorzitters van een sovjet, de secretarissen, van bovenaf aangewezen en niet van onderaf gekozen. De hoogste raad of sovjet was de zogenoemde Opperste Sovjet van de Unie der Socialistische Sovjetrepublieken. Deze Opperste Sovjet bestond uit twee kamers, de Raad van de Nationaliteiten en de Raad van de Unie.

De Raad van de Nationaliteiten bestond uit vertegenwoordigers van de diverse deelrepublieken (SSR's), de autonome republieken (ASSR's), de oblasten en de krajs. De presidenten van de deelrepublieken hadden automatisch zitting in de Raad van de Nationaliteiten.

De Raad van de Unie, ook de Opperste Sovjet van de Unie, kwam gewoonlijk tweemaal per jaar bijeen. Tijdens het bewind van Michael Gorbatsjov waren de zittingen veel frequenter. De Raad van de Unie stelde de Raad van Ministers aan, het Hooggerechtshof en het Presidium van de Opperste Sovjet.

Omdat de Raad van de Unie maar twee keer per jaar bijeenkwam, was het Presidium van de Opperste Sovjet in feite de hoogste autoriteit. Het Presidium bestond uit de voorzitter (de president, het staatshoofd) van de Sovjet-Unie, de staatshoofden van de vijftien afzonderlijke deelrepublieken (vicevoorzitters van het presidium) en twintig gewone leden. Onder Gorbatsjov werd het ambt van president van de Sovjet-Unie ingevoerd. Gorbatsjov combineerde dit ambt met dat van secretaris-generaal van de CPSU en bezat hierdoor veel macht.

De door de Raad van de Unie gekozen Raad van Ministers was veel machtiger en werd voorgezeten door een premier (Voorzitter van de Raad van Ministers). De Raad van Ministers was gemachtigd per decreet te regeren.

De staatsinstellingen van de vijftien deelrepublieken en autonome republieken (respectievelijk de SSR's en ASSR's) leken zeer sterk op de federale instellingen.

Communistische Partij van de Sovjet-Unie:
De werkelijke macht in de Sovjet-Unie lag evenwel bij de Communistische Partij van de Sovjet-Unie (CPSU). Vanaf 1988 was het mogelijk om oppositiepartijen op te richten, maar de CPSU behield in feite tot de val van de USSR in 1991 de meeste macht.

Economie:
Voor het uiteenvallen had de USSR de op een na grootste economie van de wereld na de Verenigde Staten. De Sovjet-economie was de eerste centraal geleide economie van de wereld. Het was gebaseerd op het systeem van staatseigendom en werd geleid door: Gosplan (Staatsplanningscommissie), Gosbank (Staatsbank) en de Narkomprod (Volkscommissariaat voor Voedselvoorraden). Het eerste grote project van economische planning was het GOELRO-plan, wat werd opgevolgd door een aantal vijfjarenplannen. De nadruk werd gelegd op een snelle ontwikkeling van de zware industrie, waardoor het land een van de grootste producenten van een groot aantal eenvoudige en zware industriële producten werd, het liep daarentegen achter op de productie van lichte industriële producten en consumptiegoederen.

De landbouw in de Sovjet-Unie was georganiseerd in een systeem van collectieve boerderijen (Kolchozen) en staatsboerderijen (Sovchozen), maar deze waren relatief gezien weinig productief. Crisissen in de agrarische sector zorgden voor catastrofistische consequenties in de jaren 1930, toen collectivisatie met veel weerstand van koelaks, resulteerde in een bittere strijd van veel boeren tegen de autoriteiten. Ook heerste er in die periode hongersnood, met name in Oekraïne maar ook in het gebied rond rivier de Volga en in Kazachstan.

Toen de Sovjet-economie complexer werd, vergde dat ook steeds complexere gegevens om de planning te beheersen. Er was steeds meer communicatie benodigd tussen de bedrijven en de planningsinstanties en toen het aantal bedrijven, fondsen en ministeries vermenigvuldigen, stagneerde de economie van de Sovjet-Unie. De economie werd steeds trager als het aankwam op het reageren op veranderingen, het invoeren van technologieën om kosten te besparen, het stimuleren van groei en het verbeteren van de efficiëntie en effectiviteit.
Veel informatie in de Sovjet-economie kwam van bovenaf en de economische planning werd vaak gedaan op basis van foutieve of gedateerde gegevens, vooral in sectoren met een groot aantal consumenten. Hierdoor werden er van een aantal goederen te weinig van geproduceerd, wat leidde tot tekorten en van sommige goederen werden er te veel geproduceerd, wat weer leidde tot overschotten. Sommige fabrieken ontwikkelden een systeem van ruilhandel en ruilden of deelden grondstoffen en halffabricaten. Consumenten ontwikkelden een zwarte markt voor schaarse en gewilde goederen

De aanpak van deze problemen waren in het verleden zwak en werden onderkend door de leiders in de late jaren 80, met aan kop Michail Gorbatsjov. Zij zochten naar een manier om de economie te hervormen. Tegen 1990 verloor de Sovjet-overheid echter de controle over de economische condities. Overheidsuitgaven stegen aanzienlijk door een stijging van het aantal niet rendabele bedrijven die overheidshulp nodig hadden om te kunnen blijven bestaan. In 1990 maakte de Sovjet-Unie het slechtste economische jaar mee sinds de Tweede Wereldoorlog, na een daling van het BNP met 2%.[30]

Sinds het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in 1991, hebben alle vijftien voormalige sovjetrepublieken hun Sovjetstijl economie ontmanteld, op Wit-Rusland na.

Vroegere opbouw van SU-republieken:
Staten binnen de Sovjet-Unie in 1922
Russische Socialistische Federatieve Sovjetrepubliek
Oekraïne
Wit-Rusland
Trans-Kaukasische Socialistische Federatieve Sovjetrepubliek (=Georgië, Armenië en Azerbeidzjan, opgeheven in 1936)
Staten binnen de Sovjet-Unie in 1924
Russische Socialistische Federatieve Sovjetrepubliek
Oekraïne
Wit-Rusland
Trans-Kaukasische Socialistische Federatieve Sovjetrepubliek (=Georgië, Armenië en Azerbeidzjan, opgeheven in 1936)
Buchaarse SSR (Oezbekistan)
Chorezmische SSR (Kazachstan (Karakalpakië), Oezbekistan, Turkmenistan)
Kirgizische ASSR (Kazachstan; in 1925 hernoemd tot Kazachse ASSR en in 1936 Kazachse SSR)
Turkestaanse Autonome Socialistische Sovjetrepubliek (Kirgizië, Oezbekistan, Tadzjikistan, Turkmenistan; in 1924 opgesplitst)
Staten binnen de Sovjet-Unie in 1940
Russische Socialistische Federatieve Sovjetrepubliek
Oekraïne
Wit-Rusland
Estland
Letland
Litouwen
Karelo-Finse SSR (opgeheven in 1956, daarna Karelo-Finse ASSR, nu Karelië)
Moldavië
Armenië
Azerbeidzjan
Georgië
Kazachstan
Kirgizië
Oezbekistan
Tadzjikistan
Turkmenistan

Peter I Aleksejevitsj Romanov,(Moskou, 9 juni 1672 - Sint-Petersburg, 8 februari 1725, bijgenaamd Peter de Grote was van 1682 tot zijn dood in 1725 tsaar van Rusland.

Peter was de eerste Russische tsaar die buiten de grenzen van zijn rijk reisde. Hij zorgde vervolgens voor de modernisering van het uitgestrekte rijk en bevorderde vooral de wetenschap. Met de stichting van Sint Petersburg richtte het land zich meer op West-Europa. In 1721 veranderde hij het tsaardom Rusland in het Russische Rijk en verkreeg de titel "Peter de Grote" (niet enkel omwille van zijn lengte van 204 cm), maar vergat een opvolger te benoemen.

Peter hervormde het leger, de kerk, handel, nijverheid, onderwijs en volksgezondheid en versterkte Rusland tot een Europese grootmacht. Hij was misschien liever admiraal geweest dan tsaar. Hij hield niet van toneel of muziek, maar was een groot liefhebber van zeilen en schepen. Hij ging iedere dag naar de scheepswerf; in de winter ging hij ijszeilen.

Peter staat bekend om de grootschalige modernisering van het land. Hij stelde de adel open en schiep een nieuwe aristocratie onder de functionarissen; promoties werden afhankelijk van prestatie. Rusland werd verdeeld in acht provincies (Goebernii) en ook de ministeries werden in aantal beperkt. Dit lokte felle reacties uit, waaronder de Streltsy-opstand.

In 1698, na de Azovcampagnes, richtte hij de eerste Russische marine op in Taganrog. Hij had daarbij de hulp van zijn Zwitserse boezemvriend en drinkebroer Franz Lefort. Het was waarschijnlijk Lefort, ooit in dienst op een Hollands oorlogsschip en in Rusland tot admiraal benoemd, die voorstelde om Amsterdam te bezoeken en zich op de hoogte te stellen van vlootbouw, bombarderen, publiciteitscampagnes en informatievoorziening, vestingbouw, waterwerken, geneeskunde en godsdienst. Het doel van Peter was bondgenoten te zoeken om een bondgenootschap tegen de Turken te bewerkstelligen.

Peter maakte drie reizen naar West-Europa: de eerste reis was van augustus 1697 tot 25 mei 1698. Hij verzekerde zich van de loyaliteit van de achterblijvers door dertig "vrijwilligers", adellijke zonen, mee te nemen die zich moesten bekwamen in de maritieme wetenschap. De vrijwilligers werden verdeeld in groepen van tien. Aan het hoofd van de tweede groep stond ene Pjotr Michajlov, de schuilnaam van de Russische tsaar. De tsaar had een vereenvoudigde etiquette ingevoerd in dit kleine gezelschap van gelijkgestemden. Tijdens zijn eerste reis naar Brandenburg-Pruisen, de Republiek der Nederlanden, Engeland, Saksen en Oostenrijk, bekend als het Grote Gezantschap, bezocht Peter als eerste Riga. De plaatselijke Zweedse commandant Erik Dahlberg besloot te doen alsof hij Peter niet herkende en ontving de tsaar niet. Drie jaar later zou Peter de ongastvrije ontvangst in Riga aanvoeren als een van de redenen om de Grote Noordse Oorlog te beginnen.

In Koningsbergen ging de tsaar twee maanden in de leer bij een ingenieur van de artillerie. Sophie Charlotte van Hannover, de vrouw van Frederik I van Pruisen, organiseerde een speciale ontmoeting. Vervolgens ging de reis naar Zaandam om de in Holland florerende scheepsbouw te bestuderen. Peter woonde bij Gerrit Kist in zijn huisje aan de dijk. Toen hij werd herkend, besloot Peter met een aangekocht zeilschip uit te wijken naar Amsterdam om op de werven van de Vereenigde Oostindische Compagnie te werken.

Zijn aanstekelijke nieuwsgierigheid viel bij iedereen in de smaak. Hij leerde horlogemaken, doodskisten timmeren, schepen bouwen, tekenen van Adam Silo, etsen, secties verrichten, papier scheppen en zijde spinnen. Nicolaes Witsen stelde hem voor aan de botanicus en anatoom Frederik Ruysch. Ruysch leerde de geïnteresseerde tsaar hoe hij de tanden van zijn onderdanen moest trekken. In 1698 werd het schip de 'Pieter en Paul' te water gelaten, gebouwd met hulp van Peter. Peter vond dat de scheepstimmerlieden te veel op het oog werkten en miste nauwkeurige bouwtekeningen.

Peter hield naar verluidt niet van toneel of muziek, toch ging hij naar de Schouwburg van Van Campen om een spektakelstuk te zien. Hij hield wel van schilderijen met schepen en trommelen. Bij een bezoek aan de Staten-Generaal verliet hij de zaal en de verbaasde aanwezigen, met zijn pruik over zijn hoofd getrokken. Nadat het officiële gedeelte van de missie op een complete mislukking was uitgelopen, keerden de Russen terug naar Amsterdam. Daar bleven ze maanden talmen, in de hoop van hun gastheren toezeggingen los te peuteren, die de smart van hun politieke fiasco wat zou verlichten.

Doordat Peter I in Holland veel te maken heeft gehad én geleerd heeft over scheepsbouw zijn vele Russische benamingen voor scheepsonderdelen tot op heden te herleiden naar de oorspronkelijk Hollandse benamingen.

.

Laatste edit 18-09-2014 02:16

@RupertMeurdog: SamuiAxe:
maarre, misschien kunnen jullie volgende keer een samenvatting geven, of alleen het interessantste deel van de info copiëren met eventueel een bronvermelding ?!
want om van één zin
(oorspronkelijke opgave: Maak een zin en gebruik hierbij een woord van je voorganger)
naar een halve bladzijde te gaan is wel heel erg veel ~ vind je ook niet?

Laatste edit 18-09-2014 08:41