Softwarespecialist. Verkoopmedewerker. Zo saai, de naam van de baan. Al anders klinkt het bij Apple, waar de winkelhulp een Genius is. Een internationale keten van broodjesbereiders noemt het smerende personeel Sandwich Artists. En het Amerikaanse Honest Tea had bij oprichting niet de ceo als hoogste baas, maar de TeaEO. Kan dat wel goed gaan, zo lollig? Voor je het weet noemt de pr-manager van de groenteveiling zich chef apekool.
Toch kan een leukere functietitel goed uitpakken. Zo bezocht ik eens in het Westland een bedrijf dat voortdurend vernieuwt en toch op koers blijft. Ze hebben een minister van Rust, die over de financiën waakt. Een minister van Doen, die de productie runt. Juist de baas noemt zich minister van Onrust. Hij zaagt voortdurend aan zijn eigen stoelpoten om te blijven innoveren. Niet voor niets passen deze benamingen goed bij de mensen die de functie uitvoeren. En het werkt.
Op de persoon gemaakte functietitels hebben bewezen voordelen. Het helpt bedrijven om beter voor hun personeel te zorgen, denken sommige wetenschappers. Neutrale omschrijvingen zeggen niets over wie je bent en waar je goed in bent. Wie zelf een passende titel bij de job mag bedenken, knapt daar aantoonbaar van op. Onderzoekers noteerden in experimenten de gevolgen. Werknemers zaten beter in hun vel en voelden zich minder gestrest. Ze waren meer zichzelf dan met een onpersoonlijke functietitel. Daarnaast denken onderzoekers dat een bij het individu passende titel leidt tot meer persoonlijk contact met collega's en zeker ook met klanten. In de VS werken al receptionisten met de titel Directeur Eerste Indruk.
Bovendien kan volgens onderzoekers de zoektocht naar een persoonlijke omschrijving aanleiding zijn voor medewerker en manager om te benoemen wat de werknemer extra meebrengt in de baan. Zo wordt de functietitel een manier om van werknemers tevreden zoemende nijvere bijtjes te maken.
Ik las het eerste businessplan van Honest Tea. Medeoprichter Seth Goldman noemde zich al TeaEO toen hij nog thuis aan de keukentafel thee stond te testen. Paste bij zijn passie. Hij is inmiddels beroemd, en de Coca-Cola Company heeft het succesvolle theebedrijf overgenomen. Seth werkt er nog steeds, met dezelfde passie als negentien jaar geleden. Hij noemt zich nu TeaEO Emeritus. Bij Coca-Cola zijn ze slim genoeg om die keuze aan hem te laten.
Foto