In Duitsland is een oud-nazi-kampbewaarder aangekomen die door de VS het land is uitgezet. Het is de 95-jarige Jakiv Palij, die in de Tweede Wereldoorlog bewaker was in het SS-werkkamp Trawniki, in het zuidoosten van het bezette Polen. Palij werd gisteren in een rolstoel uit zijn huis in de New Yorkse wijk Queens gehaald en per ambulance naar het vliegveld gereden.
De uitzetting is gebeurd in opdracht van president Trump. "Om de belofte van vrijheid voor de Holocaustslachtoffers en hun families te waarborgen," maakte het Witte Huis vandaag bekend.
"De VS tolereren niemand die nazi-misdaden en andere schendingen van de mensenrechten heeft ondersteund en deze individuen zullen geen toevlucht op Amerikaanse bodem vinden", laat Trump weten.
Palij is geboren op grondgebied van wat tegenwoordig Oekraïne is. Hij emigreerde in 1949 naar de VS en zei daar dat hij in de oorlog op zijn boerderij en in een fabriek had gewerkt en dat hij geen overtuigd nationaalsocialist was geweest. In 1957 werd hij Amerikaans staatsburger.
Jarenlang woonde en werkte hij in New York. Maar in 2003 nam een rechter hem, na een jarenlang onderzoek, zijn Amerikaanse staatsburgerschap af, omdat bleek dat hij in het bezette Polen kampbewaker was geweest. Palij gaf dat zelf ook toe: "Als ik de waarheid had verteld, had ik nooit een visum gekregen. Iedereen loog."
Trawniki, in het zuidoosten van het bezette Polen, was een opleidingskamp van de SS waar ook Joden gevangen zaten. Zij moesten onder meer werken in omliggende fabrieken. Palij had er de taak om te voorkomen dat gevangenen op de vlucht sloegen. Op 3 november 1943, kort na de opstand in het vernietigingskamp Sobibor, werden rond de 10.000 Joodse gevangenen die vastzaten in Trawniki in de bossen bij het kamp doodgeschoten.
In 2005 oordeelde een New Yorkse rechter dat Palij de VS uit moest, maar omdat Duitsland, Polen en Oekraïne jarenlang weigerden om hem toe te laten, kwam het daar niet van. Palij bleef in zijn huis in Queens, samen met zijn vrouw, tot woede van de joodse gemeenschap daar. Er waren geregeld protesten tegen Palij.
Eerder zette de VS al 67 oud-nazi's uit. Palij is nu alsnog uitgezet na "uitgebreide onderhandelingen", staat in de bekendmaking van Trump. Volgens de Amerikaanse ambassadeur in Berlijn is het akkoord er gekomen dankzij de medewerking van "verschillende Duitse kabinetsleden".
Jakiv Palij is geland in Düsseldorf. Volgens Duitse media is hij overgebracht naar een verpleeghuis in de buurt van Münster. Aanklagers zeiden eerder dat er waarschijnlijk niet genoeg bewijs is om hem te vervolgen voor wat hij in de oorlog heeft gedaan.