Rokers in Australië moeten veel over hebben voor hun verslaving. Een pakje met 30 sigaretten kost daar vanaf 1 september 30 dollar, dat is bijna 20 euro. De overheid doet er alles aan om het aantal rokers te verminderen. "Australië is een goed voorbeeld."

De Australische regering verhoogt vanaf 2017 de prijzen voor sigaretten elk jaar met 12,5 procent, tot 2020. Vanaf 1 september 2020 kost een pakje bijna 40 dollar, dat is ruim 25 euro.

De verhoging en de strikte tabaksregels, zoals neutrale pakjes, hebben ervoor gezorgd dat de sigaretten zo goed als verdwenen zijn uit de publieke ruimte.

"Een prijsstijging is de meest effectieve maatregel waardoor mensen minder gaan roken", zegt professor Marc Willemsen van het Trimbos Instituut. "Een deel van de mensen zal stoppen met roken, een ander deel minderen."

Hoe hoger het prijsverschil, hoe groter het effect op de rokers. "De WHO adviseert een prijsverhoging tussen de 10 en 20 procent per keer. Rokers moeten het echt voelen in hun portemonnee wil zo'n maatregel effect hebben."

Denk jij dat je door roken pure tabak en wat verbrand vloeipapier binnenkrijgt? Mis. Sigaretten bevatten een waslijst aan schadelijke stoffen.

"Uit diverse studies met een groot aantal landen kun je concluderen dat de consumptie met 0,4 procent daalt als de prijs met 10 procent omhoog gaat", legt Willemsen uit.

Het effect is bij volwassenen gemeten, maar bij jongeren is de uitwerking nog groter. Willemsen: "Jongeren zijn prijsgevoeliger. Bij een hoge prijs voor een pakje zullen ze minder roken of er helemaal niet aan beginnen."

Sigaretten zijn veel schadelijker dan fabrikanten aangeven, blijkt uit onderzoek dat in juni door het RIVM werd gepubliceerd. Voor de meeste sigaretten geldt dat ze ongeveer drie keer meer schadelijke stoffen bevatten dan op de verpakking staat vermeld.

Dit komt doordat de piepkleine ventilatiegaatjes in de filters in de tests van fabrikanten niet worden dichtgedrukt, terwijl dit als je een sigaret vasthoudt wel gebeurt. Volgens de nieuwe meetmethode zijn de teergehaltes 2 tot 26 keer groter dan fabrikanten zeggen. De nicotinegehaltes zijn 2 tot 17 keer groter; het aandeel koolmonoxide ligt 2 tot 20 keer hoger.

De Australische overheid doet er van alles aan om sigaretten uit te bannen. Verkoop van tabak aan minderjarigen is er verboden en elke afbeelding van sigarettenmerken op de pakjes is weggewerkt.

Het is alleen nog mogelijk om op straat en in enkele aangewezen plaatsen zoals speelhallen een peuk op te steken. Op terrasjes, stranden en zelfs in de gevangenis is roken verboden.

Sigaretten meenemen voor vrienden of familie wordt ook lastig: vliegtuigpassagiers mogen zelf 25 sigaretten per persoon het land inbrengen.

De maatregelen hebben een positief effect. Het aantal rokers in het land daalde van 27 procent in 1990 naar 15 procent in 2014-2015. Willemsen: "Australië is een goed voorbeeld."