VIANEN - "Een blikje van Coca Cola...een pak halfvolle melk van de Jumbo...een papercup van McDonalds..." Gewapend met een grijparm en een grote tas struint Vianees Maarten Kerkhof iedere dag langs de Lek op zoek naar zwerfafval. Dat ruimt hij op, want 'anders krijg je van die mopperaars die zeggen dat je alleen maar klaagt en niets doet'. Hij noemt zichzelf: de Lekjutter.

Binnen een paar minuten zit zijn speciale juttas al vol. "Het is dweilen met de kraan open", geeft Kerkhof meteen toe. Tot drie keer toe liep hij eenzelfde kilometer op de Lekdijk. "De eerste keer vond ik 356 items, waarvan 188 drankverpakkingen en 144 blikjes", somt Kerkhof op. "Een maand later vond ik weer 120 stuks en de maand erop 150."

Toch gelooft Kerkhof heilig in zijn missie. Van alle gevonden blikjes, snoeppapiertjes en plastic flesjes maakt hij foto's. Deze belanden in de app Litterati, waarin gebruikers van over de hele wereld data over zwerfafval verzamelen. "Met de gegevens kunnen bedrijven en de politiek onder druk gezet worden. Zo hoop ik dat er ooit statiegeld op blikjes komt."

"Het werkt echt", zegt Kerkhof. Hij vertelt over een actie van Dirk Groot, bekend als de Zwerfinator. Hij riep onlangs op om de plastic wikkeltjes van de keelsnoepjes van Anta Flu te registreren. Binnen een paar maanden stond de teller op zestienduizend rondslingerende plasticjes. "Hij heeft de directeur ermee geconfronteerd en nu komen er weer papieren wikkels omheen."

Overigens gebruikt Kerkhof zijn foto's ook om zijn regiogenoten wakker te schudden via sociale media. "Dan leg ik bijvoorbeeld alle blikjes per soort bij elkaar: de Amstelblikjes bij de Amstelblikjes en de Coca Colablikjes naast de Coca Colablikjes. Daar maak ik dan een foto van. Dat maakt meer indruk dan een foto van een vuilniszak."

Kerkhof behoort tot de lokale topjutters in de zwerfafvalapp. Onlangs sloot hij zich dan ook aan bij de 'Operatie Knetterbal', waarbij mensen door het hele land de plastic bolletjes van afgestoken knetterballen bewaren. "De Zwerfinator neemt ze mee als bewijs naar de rechter in de zaak tegen verkopers van knetterballen", aldus Kerkhof. Recent besloten grote winkelketens als Albert Heijn, Blokker en Action de knetterballen al uit de schappen te halen.

In de paar maanden dat Kerkhof zich ontpopt tot Lekjutter, heeft hij al aardig wat reacties gekregen. Veel mensen zijn positief over zijn actie. Enkele hebben zich zelfs aangemeld om regelmatig mee te gaan jutten naar zwerfafval rond de Lek. Anderen verklaren hen voor gek en vragen zich af 'wie er nu zin heeft om de rotzooi van iemand anders op te ruimen'.

"Maar je ruimt het op vóór iemand anders", benadrukt Kerkhof. "Als ik aan het rapen ben en veel troep zie, denk ik: dit kunnen we zo niet doorgeven aan onze kinderen." Zelf heeft Kerkhof overigens geen kinderen, maar hij zet zich 'graag in voor volgende generaties'. "Ik wandel liever zonder dat ik afval raap", besluit hij, "maar er moet iets gebeuren."