UTRECHT - Zelfgeplukte paddenstoelen: heerlijk maar ook best wel gevaarlijk. Dit jaar ging het al acht keer mis na het eten van zelfgeplukte paddenstoelen, meldt het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) van het UMC Utrecht. "Meestal gaat het om de groene knolamaniet, in deze acht gevallen ook. Mensen worden een aantal uren na het eten ziek. En dat begint met braken, misselijkheid en ernstige diarree."

Het is reden voor toxicoloog Antoinette van Riel om aan de bel te trekken. Vooral nu de herfst weer is begonnen, is het belangrijk plukkers erop te wijzen dat een vergiftiging echt foute boel is. En wat op tijd ingrijpen in zulke gevallen extra moeilijk maakt, is dat mensen na de eerste problemen vaak weer een beetje opknappen.

"Het begint met die maag-/darmklachten. Dat gaat weer een beetje over. En dat is verraderlijk want dan denken mensen dat ze opknappen maar ondertussen wordt je lever beschadigd door de toxinen uit de paddenstoelen. En een paar dagen na het eten krijgen mensen ernstige leverproblemen. Mensen kunnen er zelfs dood aan gaan als ze er genoeg van gegeten hebben."

En dat terwijl het verschil tussen een eetbare paddenstoel en een giftig exemplaar soms uit niet meer bestaat dan een dun vliesje aan de steel of een piepklein verschil van kleur. Plukkers moeten dus veel ervaring met paddenstoelen hebben, én weten hoe de lokale soorten eruit zien. Op dat laatste punt gaat het wel eens fout met mensen die uit een land komen waar plukken normaal is. Van Riel: "Die mensen zijn vanuit het land van herkomst meer gewend om paddenstoelen te verzamelen om op te eten. Maar je moet er veel verstand van hebben. En in Nederland kunnen er andere soorten tussen zitten dan ze uit het land van herkomst gewend zijn. En dat is soms waar het misgaat."

Het veiligste is dus om geen paddenstoelen te plukken, en als er sprake is van een vergiftiging meteen de huisarts te bellen. Ook een dosis geactiveerde kool, zoals aanwezig in bijvoorbeeld Norit, kan helpen om gifstoffen te absorberen. En als je dan toch wil plukken: zorg dat je weet wat je doet. Van Riel: "Er zijn wel manieren om het verstandig te doen. Maar om op te eten is gevaarlijk als je er geen verstand van hebt, dat zou ik zeker afraden."