De Belastingdienst gaf in 2022 849 miljoen euro uit aan ict. Een groot deel hiervan ging naar onderhoud en reparatie van de vaak verouderde computersystemen. Dat is een kostenstijging van ruim 80 procent. Tien jaar eerder, in 2012 dus, gaf de dienst nog 469 miljoen euro uit aan zijn digitale systemen. Dat blijkt uit onderzoek van NRC. Een deel van de systemen waarmee de dienst werkt, stamt uit de jaren 70 van de vorige eeuw. Vijftig jaar oud dus.

Volgens een interne analyse waren in 2018 90 procent van de systemen verouderd. Recentere gegevens heeft het ministerie niet. Er wordt gesproken over een vicieuze cirkel: bijna alle tijd, geld en mankracht gaan op aan het in de lucht houden van die oude systemen en invoeren van nieuw belastingbeleid, waardoor de dienst te weinig ruimte heeft voor noodzakelijke ict-vernieuwingen. Het probleem wordt zo elk jaar iets groter.

De fiscus werkt met in totaal 900 verschillende systemen die op elkaar zijn aangesloten. Maar die zijn niet in staat om het spoor dat een gebruiker in dat digitale doolhof achterlaat te volgen. Dat bleek vorig jaar toen Justitie onderzoek deed naar een oud-medewerker van de fiscus. Hij wordt ervan verdacht dat hij indirect in contact stond met topcrimineel Ridouan Taghi. Al die zelfstandige systemen zijn ook de reden dat de belastingbetaler soms heel veel blauwe enveloppen door de brievenbus krijgt.