Milieuzones. In Nederland hebben we er nog relatief weinig last van. Slechts vier steden houden er op dit moment een uitsluitingsbepaling op na. In Amsterdam, Den Haag, Arnhem en Utrecht ben je met een oudere dieselauto. Ben je een trucker? Dan mag je in maar liefst vijftien steden niet rondtuffen.
Aan de andere kant van Het Kanaal zijn ze een stuk fanatieker geworden met het concept. Burgemeester van Londen Sadiq Khan heeft namelijk het proces in gang gezet om de bestaande Ultra Low Emissions Zone (ULEZ) in het hart van de stad enorm uit te breiden. Vanaf 29 augustus is de het complete gebied bekend als ‘Greater London’ verboden terrein voor vervuilende voertuigen. Het gaat hierbij om een gebied met een oppervlakte van 965 vierkante kilometer.
Alleen motorfietsen met een emisscode van Euro 3, benzineauto’s met Euro 4 en diesels met Euro 6 zijn toegestaan binnen de zone. Voor de bestuurders van alle andere voertuigen geldt een afkoopsom van £12.50 (€14.53) per dag. De veredelde smogtaks geldt ook voor mensen die binnen de zone wonen, tenzij zij die dag de auto besluiten te laten staan. Mensen die absoluut gebruik moeten maken van de zone kunnen rekenen op een beurs van 2000 pond om een schonere auto te kopen.
Het handhaven van de gigantische zone moet volgens Khan en lokale transportautoriteit Transport for London (Tfl) gaan gebeuren met speciale ULEZ-camera’s. Door middel van nummerplaatherkenning wordt bepaald of een auto die de zone betreedt voldoet aan de eisen. Doet deze dat niet, dan volgt er een boete van £180 (€209).
Ook wanneer je gedeeltelijk, voor een verkeerd kenteken of verkeerde dag, of minder dan tien dagen van tevoren per post betaalt kun je deze Penalty Charge Notice verwachten.
Om dit te realiseren is de lokale overheid druk bezig met het installeren van duizenden camera’s. Er is alleen een klein probleem: de apparaten worden net zo snel onklaar gemaakt en verwijderd als ze geïnstalleerd kunnen worden. Sinds eind april worden er vrijwel dagelijks ULEZ-camera’s uitgeschakeld.
De grootschalige vernieling van de ULEZ-camera’s wordt toegeschreven aan een nieuwe, opvallend genaamde beweging. De ULEZ ‘Blade Runners’ – vernoemd naar de speciale agenten uit de iconische dystopische scifi-film – zijn opgestaan om met hand en tand verzet te leveren tegen de uitbreiding van de milieuzone.
In een interview met de Daily Mail claimden twee Blade Runners in een groep van meer dan honderd mensen te opereren. Inmiddels zijn er meerdere groepen van een vergelijkbare grootte actief in Londen en omstreken.
De campagne van de Blade Runners in Londen is een inspiratiebron geworden voor meerdere groepen ontevreden burgers. Khan’s bij het gewone publiek en ondernemers zeer onpopulaire milieuplan wordt immers gezien als een proefballon voor vergelijkbare systemen in andere steden. In Birmingham en het Schotse Glasgow zijn nu ook al Blade Runners opgestaan om preventief verkeerscamera’s te slopen.
De groeiende populariteit van de beweging zet steeds meer druk op burgemeester Khan, aangezien het 140 miljoen pond kostende project als enige tegenargument ‘betere luchtkwaliteit’ heeft. Aangezien bestuurders tegen betaling toch gewoon de milieuzone in mogen zit er weinig waarde aan die belofte.
Transport for London zegt om vertrouwelijke redenen niet te willen delen hoeveel de camera’s en de reparatie/vervanging daarvan op dit moment kosten. Als de rekening op blijft lopen omdat de Blade Runners de camera’s onklaar blijven maken lijkt zijn plan niet houdbaar. Vreemd genoeg heeft de politie de vandalen tot nu toe met rust gelaten. Daar komt ongetwijfeld verandering in.