Het zijn zware dagen voor realityprogramma's. Eerst werd nog duidelijk dat Spoorloos voor kijkcijfers werd gemaakt en niet om mensen te helpen. Nu blijkt uit onderzoek van het AD voor de olijke mr. Visser hetzelfde te gelden. Mediators, woningstichtingen en tientallen deelnemers blijken volgens het AD uiterst kritisch.

Circa 100 van de 170 deelnemers met wie het AD contact had, kijken negatief terug op hun deelname aan mr. Frank Visser doet uitspraak. Zij voelen zich onjuist neergezet en ervaren dat het programma hun conflict niet oplost, maar juist verergert. Als kijker zie je een montage van de ergste uitlatingen die voor de camera zijn gedaan. Netjes aan elkaar geplakt zodat alle deelnemers zich zo belachelijk mogelijk maken. Dat leidt er vaak toe dat de kloof tussen de partijen (meestal buren) nog dieper wordt.

Het tv-programma met Frank Visser begon op 6 maart aan zijn tiende seizoen op SBS6, een zender van Talpa Network. Het is reality-tv met soms meer dan een miljoen kijkers per aflevering, een kijkcijferkanon dus. Maar hoe kijken ex-deelnemers jaren later terug?

Zo’n honderd deelnemers hebben geen goede herinneringen aan hun deelname. Soms omdat Frank Visser in hun nadeel oordeelde, maar deelnemers vinden ook dat ze niet goed zijn neergezet in de aflevering, vinden het oordeel van Visser onuitvoerbaar of waren ontdaan door negatieve reacties van kijkers. Het gaat niet alleen om mensen die de door hun bepleite zaak verloren. Ook deelnemers die wel (deels) hun zin kregen, kijken lang niet altijd met plezier terug. Een veelgehoorde klacht onder de ex-deelnemers (meer dan dertig van hen klagen erover) is dat de programmamakers hen proberen te sturen in wat ze doen en zeggen op tv. ‘Ophitsen’ noemen sommigen het.

Ongeveer vijftig van de geraadpleegde ex-deelnemers geven aan spijt te hebben van hun deelname. Soms omdat ze vinden dat het programma hen niet op de juiste manier heeft weggezet, soms omdat het conflict niet is opgelost of juist is verergerd. Ook zeggen deelnemers dat niet alleen de langslepende ruzie, maar ook hun deelname aan het programma tot veel stress heeft geleid.

Het wordt weer bewezen: programma's die claimen problemen van echte mensen op te lossen draaien om kijkcijfers en bombarie, niet om de mensen die worden gebruikt als aandachttrekkers.