Nog niet zo lang geleden werd de vleesindustrie in de Verenigde Staten getroffen door een schandaal om de verwerking van zogeheten ‘pink slime’ (roze slijm) in gehakt. Roze slijm is een bijproduct van de vleesverwerkende industrie waarvoor doorgaans vette vleesresten in een apart procedé worden bewerkt tot een roze brij die wordt toegevoegd aan gehakt. In dat proces wordt het spul korte tijd blootgesteld aan ammoniakgas om bacteriën te doden.
Door de stijgende prijs van vlees is roze slijm in Amerika bezig aan een comeback. Naast ‘pink slime’ zijn er nog een aantal smerige voedseladditieven die op grote schaal worden geconsumeerd. We hebben er een paar voor je geselecteerd.
Anaal uitscheidingsproduct van bevers
Castoreum of bevergeil is een uitscheidingsproduct van bevers dat wordt gebruikt in parfum, sigaretten en als smaakstof in ijs. Tussen de anus en geslachtsorganen hebben bevers een klier waarin castoreum wordt gevormd.
Castoreum wordt onder meer gebruikt voor vanille- en karamelsmaken in ijs en aroma’s. Vroeger was het ook een ingrediënt in bittere dranken. In het uitscheidingsproduct zit salicylzuur, een onderdeel van aspirine, dat de bever binnenkrijgt door de consumptie van wilgenschors. Het wordt al tenminste 80 jaar gebruikt als ‘natuurlijke smaakstof’.
Karmijnzuur (E120) wordt gebruikt als kleurstof voor voedingsmiddelen of in cosmetica. Karmijn wordt gewonnen uit de Cochenilleluis, die op schijfcactussen leeft. De luis scheidt een witachtige waslaag af. Ook uit de eitjes van de luizen wordt karmijn gewonnen.
De luizen worden geplet en het vocht wordt omwille van de kleurechtheid gemengd met andere stoffen. Karmijnzuur kan leiden tot hyperactiviteit bij kinderen en kan zorgen voor contactallergie op de huid. Als kleurstof is karmijn bekend als oorzaak voor ernstige allergische reacties en anafylactische shock.
L-cysteïne (E920) wordt op industriële schaal bereid door hydrolyse van menselijk haar en eendenveren. China is één van de belangrijkste producenten van L-cysteïne, dat ook wordt toegepast als broodverbeteraar. L-cysteïne zorgt ervoor dat brooddeeg minder plakkerig wordt en op industriële schaal beter te hanteren is.
Het tv-programma Keuringsdienst van Waarde meldde begin dit jaar dat op grote schaal mensenhaar wordt verwerkt in brood. Chinese fabrieken halen het haar op bij lokale kappers, waarna het wordt gescheiden van eventuele wattenstaafjes, sigarettenpeuken en scheermesjes.
Vislijm wordt verkregen uit de gedroogde zwemblazen van vissen. Het is een vorm van collageen die voornamelijk wordt gebruikt om de kleur van wijn en bier helderder te maken. De blazen worden verwerkt en gedroogd nadat ze verwijderd zijn uit de vis. Dit maakt veel bier- en wijnsoorten ongeschikt voor vegetariërs.

In voedsel worden regelmatig insecten, larven, (delen) ongedierte, maar ook metaaldeeltjes, glas, houtsplinters en stukjes kunststof aangetroffen. Hoe vaak vreemde delen in voedsel in Nederland voorkomen is niet bekend. Er zijn wel gegevens over het aantal klachten hierover.
De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) neemt vooralsnog de conclusies van de Amerikaanse voedselwaakhond FDA over wat betreft het risico van productvreemde harde delen in voedingsproducten. De FDA bepaalt hoeveel insecten en (delen) ongedierte worden toegestaan in levensmiddelen.