"Er bestaan technologieën om gletsjers te behouden en zelfs nieuwe te creëren", zegt de Chileense glacioloog Cedomir Marangunic. Zijn land telt minstens 3100 gletsjers, en volgens officiële cijfers zijn de meeste zichtbaar aan het smelten. Grote boosdoeners zijn de opwarming van de aarde en de mijnbouw.
Gletsjers zijn enorme ijsmassa's die 69 procent van het zoet water op de planeet vasthouden. Ze worden gevormd als er op een jaar meer sneeuw valt dan er in de zomer smelt, en groeien snel in een (geologisch gesproken) relatief korte periode.
Maar wat als het mensenwerk betreft? De tijd die nodig is om een gletsjer te maken, hangt af van de grootte van het budget, stelt Marangunic. "Maar om genoeg sneeuw volledig in ijs te veranderen moet je toch op minstens drie jaar rekenen."
"Het natuurlijke proces nabootsen is op zich niet moeilijk. Het belangrijkste is dat de kostprijs zo laag mogelijk gehouden wordt en dat het op een milieuvriendelijke manier gebeurt", aldus de geoloog van de Universiteit van Chili, die ook een doctoraat in de gletsjerkunde behaalde aan de Amerikaanse Ohio State University.
Om het terugtrekken van een relatief kleine gletsjer af te stoppen moet je volgens hem rekenen op een jaar tijd. "Maar als je een gletsjer die al decennia- of eeuwenlang aan het krimpen is, wil herstellen in zijn oorspronkelijke staat, heb je ook decennia of eeuwen nodig. Al kan een grote investering het proces versnellen."
Marangunic heeft technieken uitgetest om het smelten aan de oppervlakte te verminderen of om de accumulatie van sneeuw te vergroten. Bij experimenten in Chili werd een kunstmatige hoeveelheid ijs bedekt met detritus, waardoor volgens hem het verlies van ijsmassa (de ablatie) met 75 tot 80 procent afnam.
De gletsjerexpert probeerde ook al van een ijsveld een kleine gletsjer te maken, door barrières op te trekken die ook gebruikt worden om skipistes tegen lawines te beschermen. Het gevolg was dat de accumulatie van sneeuw verdubbelde.
Matías Asun, hoofd van Greenpeace Chili, vindt niet dat de studies bewijzen dat het om "praktische, succesvolle en kosteneffectieve technologieën gaat, laat staan dat ze toepasbaar zouden zijn op alle gebieden met gletsjers."
"In een droge winter bijvoorbeeld zou er onvoldoende sneeuw zijn voor de accumulatie die een nieuwe gletsjer vereist. En door de klimaatverandering mogen we steeds meer droge winters verwachten", zegt Asun.
Het belangrijkste in zijn ogen is de bescherming van bestaande gletsjers. "Het zijn strategische watervoorraden en een belangrijk onderdeel van ons erfgoed. Maar vandaag zijn ze niet wettelijk beschermd, zoals dat in buurland Argentinië wel het geval is", aldus Asun.
Onder de huidige wetgeving in Chili mag je ingrijpen op een gletsjer als de impact ervan beschreven staat in een milieueffectenstudie en er sprake is van een soort compensatie.
Recent verklaarde glacioloog Alexander Brenning van de Universiteit van Waterloo (Canada) in het Chileense parlement dat er nergens ter wereld zoveel wordt ingegrepen op gletsjjers als in Chili. Hij drong aan op onderzoek naar de gecumuleerde effecten hiervan.
Het parlement buigt zich nu over een wetsvoorstel om gletsjers precies te definiëren en in een lijst vast te leggen. Dat kan een betere bescherming mogelijk maken.
Volgens ecologisten vormen mijnbedrijven de grootste bedreiging voor verschillende gletsjers in Chili. Marangunic ontkent niet dat "bepaalde mijnbouw" de gletsjers kan beschadigen, maar hij denkt dat ook de milieuvervuiling in grote steden als Santiago en het afbranden van weiden en bossen de ijsmassa's beschadigen.
Een nieuwe wet zou tot een gelijke behandeling moeten leiden, besluit hij.