Medewerkers heeft Yupido uit Lissabon niet, een product evenmin. Toch staat er maar liefst €29 mrd op de balans van deze start-up. De vraag hoe dat kan, houdt de gemoederen in Portugal al dagenlang bezig.

Ter vergelijking: de balans van dit bedrijfje zou gelijk staan aan 15% van het bruto binnenlands product van Portugal of tweemaal de marktwaarde van het grootste bedrijf van het land, olie- en gasbedrijf Galp.

Sinds de oprichting in 2015 bleef Yupido wat onder de radar, maar een onderzoek van de universiteit van Minho bracht daar deze maand verandering in. Wetenschappers van die universiteit pluizen in bedrijvendatabase Amadeus boekhoudingen na en vinden weleens wat opmerkelijks. Maar dit hadden ze nog nooit gezien.

Yupido was begonnen met een startkapitaal van €243 mln, in Portugal een enorm bedrag voor een start-up. Vervolgens bleek het een bedrijfje te zijn zonder activiteiten en medewerkers, en kwam naar voren dat er naast het startkapitaal ook nog eens €28,8 mrd aan immateriële activa op de balans was gezet.

De wonderlijke boekhouding van Yupido zette journalisten in Portugal begin deze maand aan het speuren. Het hoofdkantoor van Yupido in Lissabon bleek een brievenbus in een groot kantoorgebouw. De namen van de oprichters kwamen weinig bekend voor. Dat mede-oprichtster en grootaandeelhouder Cláudia Alves rondrijdt in geleende auto’s, was zo’n beetje het spannendste detail dat naar boven kwam.

Op het Portugese deel van Twitter groeide de zaak-Yupido ondertussen uit tot een populaire puzzel. Nieuwe betrokkenen werden met het bedrijf in verband gebracht. Kwalificaties als ‘luchtbel’ en ‘fakebedrijf’ vlogen voorbij.

De accountant die zijn handtekening onder de balans met €29 mrd had gezet, leek het vervolgens raadzaam zich te verdedigen. António José Alves da Silva zit namelijk al vijftig jaar in het vak, werkt bij een gerespecteerd kantoor in Portugal en was nog een periode voorzitter van de landelijke accountantsorganisatie.

In gesprek met de internetkrant Observador zegt hij dat de balans helemaal klopt voor wie, net als hij, heeft gezien wat het bedrijf doet. Hij zegt ‘weinig verstand te hebben van technologie’, maar zegt onder de indruk te zijn geraakt van ‘een revolutionaire televisie’. Die zal de wereld volgens hem veranderen op een manier die hem doet denken aan het werk ‘van Steve Jobs’.

Maar vervolgens geen woord over een televisie in het interview dat Yupido-topman Torcato Jorge dinsdag gaf aan de Portugese zakenkrant O Jornal Economico. Op de foto bij het artikel kijkt hij uitdagend en ietwat nors in de camera, de armen over elkaar. Torcato Jorge bezit 30% van Yupido.

De topman spreekt van ‘een technologie waarmee nieuwe manieren van interactie tussen bedrijven, personen en overheden zal ontstaan’. Iets concreter wordt het wanneer hij vertelt over het eerste product, Quaquado, een platform waarmee het gemakkelijk moet worden een bedrijf op te zetten. Volgend jaar moet dit live gaan en er zouden 200 banen mee gemoeid zijn.

En die wel erg opvallende €29 mrd op de balans? Die is gebaseerd op de waarde van de ontwikkelde software, die gesteund wordt door 42 patenten in aanvraag, aldus de topman. Er ging een jaar van ‘moeizame’ evaluaties en presentaties vooraf aan het uiteindelijke prijskaartje. ‘Het is geen hoog bedrag voor zoiets, bij Netflix is de waarde driemaal hoger.’

Dat een bedrijf met zo’n balans geen omzet en winst heeft, ook dat is niet raar, aldus de topman. Quaquado moet immers nog beginnen. Hij trekt een vergelijking met Snapchat. ‘Dat ging na vijf jaar naar de beurs, zonder winst en zonder dat men wist hoeveel werknemers het had.'

Maar voordat Yupido mag hopen dat het aan eenzelfde route kan beginnen, wacht het nog twee lastige gesprekken. Financiële toezichthouder CMVM, na de financiële crisis beducht voor balansen met onverklaarbare posten, kondigde een onderzoek aan. Ook het Portugese openbaar ministerie heeft gemeld in de boekhouding van de start-up te duiken.