26 januari - De Heilige Alliantie en het Osmaanse Rijk sluiten vrede in het verdrag van Karlowitz.

29 april - De Franse Académie des Sciences houdt in het Louvre haar eerste bijeenkomst.

Zonder datum-

De Bank van Engeland geeft een gedrukt bankbiljet uit met een waarde van £555.

Heel Hongarije komt in Habsburgse handen nadat de Turken verjaagd zijn door de Oostenrijkers.

1698
1 mei - Manneken Pis draagt voor het eerst een kostuum.

1697

Literatuur

Charles Perrault publiceert "Contes de ma Mère l'Oye", Sprookjes van Moeder de Gans

1696

31 januari en 1 februari - het aansprekersoproer in Amsterdam.

Onder leiding van de edelman Covoh drijven de Itzá - Maya de Spanjaarden van Avendaño uit Tayasal.

De Heerlijkheid Bredevoort wordt door de Staten van Gelre cadeau gedaan aan koning-stadhouder Willem III.
Zo komt de heerlijkheid geheel in bezit van de Nassaus.
Een van de titels van Koningin Beatrix is daardoor nog steeds 'vrouwe van Bredevoort'.

1695
De Nederlandse kolonie op Mauritius wordt zwaar getroffen door een orkaan. Het is twijfelachtig of de toch al wankele economie zich zal kunnen herstellen.

1694

In Nederland komt de generaliteitsgulden in omloop.

De Engelse minister van financiën, Charles Halifax, richt de Bank of England op.

1693

# 29 juli - Eerste slag bij Neerwinden (Negenjarige Oorlog).
# De Engelse filosoof John Locke publiceert "Some thoughts concerning education", een studie over onderwijs en opvoeding die over honderd jaar grote invloed zal krijgen op de philantropijnen.
# Franse inname van de steden Hoei en Charleroi (Negenjarige Oorlog).

1692
7 juni - De belangrijke havenstad Port Royal op Jamaica zakt na een aardbeving in zee.

juni - In het kader van de zogenaamde Negenjarige Oorlog nemen Franse troepen de stad Namen in.

3 augustus - In het kader van de zogenaamde Negenjarige Oorlog komt het tot een veldslag nabij Steenkerke, Henegouwen. Het Franse leger verslaat de geallieerde troepen.

19 augustus - In Salem, Massachusetts worden vijf vrouwen en een geestelijke geëxecuteerd nadat ze schuldig werden bevonden aan hekserij. In totaal stierven 25 mensen in deze heksenjacht.

18 september - Een aardbeving bij Verviers, die ook gevoeld wordt in Amsterdam, Londen en Parijs, treft de zuidelijke Nederlanden. Het epicentrum lag bij de Belgische stad Verviers en het plaatsje Soiron ten westen van de stad werd er zo goed als geheel door van de kaart geveegd. Met een kracht 6,3 is dit een van de zwaarste aardbevingen die West-Europa ooit gekend heeft. De schok was voelbaar van Normandië tot Zwitserland, en van Norfolk tot Erfurt.

De Amsterdamse predikant Balthasar Bekker wordt uit het ambt ontzet vanwege zijn ontkenning van heksen en zelfs van de Duivel.

De beroemde Duitse orgelbouwer Arp Schnitger restaureert het orgel van de Martinikerk in Groningen.

Het graafschap Brunswijk wordt door keizer Leopold I verheven tot het Keurvorstendom Hannover.

1691
De predikant van Amsterdam, Balthasar Bekker, schrijft het boek "De betoverde wereld", waarin hij zich afzet tegen het wijdverbreide geloof in heksen en duivels. Hij werd daarop uit het ambt gezet. In de Republiek ontstaat een heftig dispuut tussen mede- en tegenstanders over het boek. Uiteindelijk leidt het boek tot uitbanning van de heksenvervolging.

1690
april

Het grote oorlogsschip Princes Maria wordt als eerste met behulp van scheepskamelen over Pampus gehaald.

juli

1 - In het kader van de zogenaamde Negenjarige Oorlog komt het tot een veldslag bij Fleurus, Henegouwen. Franse legers o.l.v. Maarschalk François Henri de Montmorency-Bouteville verslaan de geallieerde troepen.

10 - Een Franse vloot onder Anne de Tourville verslaat een Engels-Nederlandse zeemacht en verkrijgt de suprematie in Het Kanaal.

12 - Koning Willem III van Oranje en zijn Engelse troepen winnen de Slag aan de Boyne tegen Jacobus II en zijn Ierse katholieke troepen.

*

Tian Thala, voorheen eerste minister, volgt Sulinya Vongsa op als 29e koning van Lan Xang.

De dodo sterft uit.

1689
27 augustus - Het Verdrag van Nertsjinsk stelt de grens vast tussen Rusland en China, en maakt een einde aan het gewapend conflict. Het scheepvaartverkeer over de Amoer komt toe aan China, maar Rusland krijgt een handelsrelatie met de Chinezen.

1688

juni

10 - De geboorte van Jacobus, Prince of Wales, veroorzaakt het begin van een geheim verbond van Engelse adel met politieke invloed. Geschiedschrijvers hebben die groep de immortal 7 genoemd. Eerder had Willem III Lord Portland naar Berlijn gestuurd om Brandenburgse troepen te werven.

september

Lodewijk XIV van Frankrijk valt de Palts binnen en bezet het Prinsbisdom Luik. Begin van de Negenjarige Oorlog.

november

5 - Met de landing van Willem III in Twarbay, Devonshire, begint in Engeland de Glorious Revolution (roemrijke omwenteling).

26 - Lodewijk XIV verklaart de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden de oorlog.

december

11 - De Engelse koning Jacobus II, in het nauw gedreven door de troepen van zijn schoonzoon Willem van Oranje, vlucht naar Frankrijk.

1687
Sultan Mehmet IV van het Osmaanse Rijk wordt afgezet en verbannen naar de streek rond Edirne waar hij naar hartenlust de jacht kan bedrijven.

1686

juli

9 - De Keizer richt de Liga van Augsburg op om de Palts te beschermen tegen de Fransen. In een opvolgingsgeschil eist Frankrijk de Palts op voor zijn schoonzuster Liselotte van de Palts.

september

2 - Een keizerlijk leger onder de Hertog van Lotharingen en de Keurvorst van Beieren verovert na een zwaar beleg de stad Boeda.

november

12 - Sint-Maartensvloed in Groningen.

december

31 - De eerste Hugenoten hijsen de zeilen om van Frankrijk naar Kaap de Goede Hoop te zeilen. Daar zullen ze later de Zuid-Afrikaanse wijnindustrie opstarten met de wijnen die ze op hun reis meenamen.

datum onbekend

Een Venetiaans leger onder Francesco Morosini herovert Nauplion op de Turken.

1685

februari

* 6 - Koning Karel II van Engeland sterft aan de gevolgen van een hersenbloeding.

april

* 23 - De hertog van York wordt in Westminster Abbey gekroond tot koning Jacobus II van Engeland en Ierland.

juni

* 20 - James, Duke of Monmouth, buitenechtelijke zoon van koning Karel II van Engeland, Schotland en Ierland, verklaart zich tot koning na zijn eigen leger gevormd te hebben voor de strijd tegen zijn oom James (Jacobus).

juli

* 6 - Slag van Sedgemoor. Monmouths leger wordt verslagen en hij wordt ter dood veroordeeld.

oktober

* 18 - Lodewijk XIV van Frankrijk herroept het Edict van Nantes en verklaart het Protestantisme onwettig. De Republiek, Engeland en Schotland worden overspoeld met Hugenoten die Frankrijk ontvluchten.

1684
Stadhouder Willem III koopt Kasteel Het Oude Loo en bouwt een groter Paleis Het Loo.

1683

Geboren

januari 13 - Christoph Graupner, Duits barokcomponist (overleden 1760)

februari 28 - René-Antoine Ferchault de Réaumur, Frans natuurkundige (overleden 1757)

maart 1 - Caroline van Brandenburg-Ansbach, echtgenote van George II van Groot-Brittannië
13 - John Theophilus Desaguliers, Brits natuurfilosoof (overleden 1744)

april 15 - Katharina I van Rusland (of 1684)
17 - Johann David Heinichen, Duits componist en muziektheoreticus (overleden 1729)

juli 3 - Edward Young, Engels dichter

september 25 - Jean-Philippe Rameau, Franse componisten en muziektheoretici (overleden 1764)

november 10 - Koning George II van Groot-Brittannië

december 19 - Koning Filips V van Spanje

26 januari - Het Delta-gebied van Zuidwest Nederland en Vlaanderen wordt getroffen door een stormvloed.

7 april - De Franse ontdekkingsreiziger René Robert de la Salle verklaart de monding van de Mississippi tot Frans gebied. Hij noemt het land naar zijn koning: Louisiana.

6 mei - Het Franse hof neemt het paleis van Versailles in gebruik.

1681

*4 maart - De Engelse koning Karel II schenkt een gebied aan de oostkust van Noord-Amerika aan de Quaker William Penn. Naar hem wordt het land later Pennsylvania genoemd.

*September - Franse troepen bezetten Straatsburg, een groot deel van het Hertogdom Luxemburg en het graafschap Chiny.

1680
24 juli - De kruittorenramp van Heusden in het Noord-Brabantse Heusden. De bliksem trof de kruittoren van het kasteel met daarin 70.000 pond buskruit en 1000 granaten. Bij de daarop volgende ontploffing vielen een onbekend aantal doden en gewonden.

1679

Gebeurtenissen

5 februari - De Duitse keizer, Frankrijk en Zweden tekenen de vrede in Nijmegen.
23 augustus - Met de ondertekening van het Edict van Fontainebleau komt een einde aan de Skånse Oorlog. Denemarken moet het terugveroverd gebied weer aan Zweden overgeven.
Antoni van Leeuwenhoek ontdekt de zaadcel.
december - In het voetspoor van Simon van der Stel vestigen zich de eerste kolonisten in Stellenbosch in Zuid-Afrika.
De laatste heer van Vianen uit het Huis Brederode sterft zonder mannelijke nakomelingen. De vrije heerlijkheid gaat in de vrouwelijke lijn over op het Huis Lippe.

1678

Geboren

maart

4 - Antonio Vivaldi, Italiaans componist (overleden 1741)

exacte datum onbekend

Yongzheng, Chinees keizer (1722-1735) (overleden 1735)

1677 Kroonprinses Mary II trouwt op 4 november met Willem van Oranje.

1676

Muziek

Heinrich Ignaz Franz Biber componeert de Sonatae, tam aris, quam aulis servientes

Wie kent hem niet

1677

11 april - De Slag bij Kassel of Slag aan de Penebeek draait uit op een Franse overwinning. Het gevolg is dat een gedeelte van Vlaanderen aan Frankrijk wordt aangehecht (Sint-Omaars, Kassel, Belle, Ieper).
21 september - Jan van der Heijden en zijn broer krijgen octrooi op een brandspuit die onafgebroken water kan geven.
Met veel omzichtigheid worden in de Republiek de 'Opera posthuma' van Spinoza uitgegeven.