De wet van Godwin, ook gekend als Godwin's regel der Nazi analogieën, is een gezegde dat door Mike Godwin in 1990 werd geformuleerd. De wet laat zich formuleren als 'As a Usenet discussion grows longer, the probability of a comparison involving Nazis or Hitler approaches one' (Naarmate Usenet (internet) discussies langer worden, wordt de waarschijnlijkheid van een vergelijking met de Nazi's of Hitler steeds groter).

De wet van Godwin wordt vaak aangehaald in online discussies als waarschuwing voor het gebruik van opruiende retoriek of overdreven vergelijkingen en met misleidende argumenten van de vorm 'reductio ad Hitlerum' (een woordspeling op 'reductio ad absurdum', herleiding tot het absurde).

De regel geeft geen verklaring of om het even welke bepaalde verwijzing of vergelijking naar Hitler of Nazi's toepasselijk of terecht zou kunnen zijn, maar beweert slechts dat de kans op een vergelijking steeds groter wordt. Precies omdat zo een vergelijking of verwijzing soms kan aangewezen zijn, heeft Godwin gepleit dat het excessieve gebruik van de vergelijkingen naar Nazi's of Hitler zouden moeten worden vermeden, omdat het de geldige vergelijkingen van hun effect berooft. Hoewel de wet van Godwin in één van zijn vroege vormen specifiek naar besprekingen van nieuwsgroepen op usenet verwijst, wordt de wet nu toegepast op om het even welke online bespreking: electronic mailinglists, message boards, chat rooms, en meer recentelijk blogreacties en Wiki talk pages.

Er zijn veel manieren waarop de wet van Godwin toegepast wordt, en niet alleen op de manieren die goedgekeurd werden door Godwin, want in een later stadium zijn er veel toepassingen 'uitgevonden' door anderen. Het is bijvoorbeeld een traditie in vele nieuwsgroepen en forums op het internet dat zodra zulk een vergelijking wordt gemaakt er onmiddellijk wordt ingegrepen en dat gelijk wie de Nazi's of Hitler noemde automatisch de discussie verloren heeft.

De wet van Godwin is vooral gericht op ongepaste, buitensporige of hyperbolische vergelijkingen met andere situaties of acties Hitler of de Nazi's. De wet is niet van toepassing op besprekingen die zich richten op volkerenmoord, propaganda of andere steunpilaren van het Nazi regime. Wanneer de vergelijking een humoristisch karakter heeft of naar men naar zichzelf verwijst dan blijft ze nog steeds open voor interpretatie, omdat het vermelden en/of bagatelliseren van Nazisme in een online bespreking geen misleidende aanval tegen een discussie tegenstander mag zijn.

De wet van Godwin kan als een afleiding of een afleidingsactie worden misbruikt, die op een bedrieglijke wijze de inhoud van een argument van de tegenstander misplaatst, vooral als de vergelijkingen die door het argument worden gemaakt werkelijk toepasbaar zijn. Een artikel uit 2005 in Reason magazine argumenteerde dat de wet van Godwin dikwijls verkeerd gebruikt wordt om zelfs geldige vergelijkingen belachelijk te maken.

Godwin verklaarde dat hij zijn wet in 1990 introduceerde als een experiment in memetica, de studie naar de evolutie van cultuur en ideeën naar analogie van de genetica. Maar Godwin was niet de eerste die een verband legde tussen de lengte van een online bespreking en vergelijkingen met Hitler of Nazi's. In 1989 was Richard Sexton de eerste toen hij schreef "You can tell when a Usenet discussion is getting old when one of the participants drags out Hitler and the Nazi's".

Godwin claimt echter dat hij zijn wet ontworpen heeft als memetisch hulpmiddel om de weerslag van ongepaste hyperbolische vergelijkingen te verminderen: "Hoewel doelbewust ontworpen alsof het een wiskundige wet is, is het doel altijd retorisch en pedagogisch geweest. Niemand weet of Sexton's spitsvondigheid enige invloed gehad heeft op Godwin's wet.

Bron: Wikipedia (vertaling uit het Engels). Foto